Canik Bölgesi,Tarihi,Özellikleri | Coğrafya |

Canik Bölgesi Kuzeyden Karadeniz, güneyden Kelkit vadi oluğu arasında yer alan yörenin, doğu ve batı sınırları kesin olarak belirtilememekle beraber doğuda Melet suyu vadisi (Ordu-Mesudiye) ile batıda Kızılırmak yarma vadisi arasında uzandığı söylenebilir.

Canik Bölgesi Özellikleri

Yeşilırmak, Canik dağlarını alçalmış olan batı kesiminde dar boğazlarla geçer. Dağlar genellikle az yüksektir.

Batıya doğru daha da alçalır, sık bir akarsu ağıyla yamaçları çok parçalanmıştır. Fakat yüksek yerlerde oldukça geniş düzlükler bulunur.

Kıyıda dar bir yalı şeridi yer alır, iklim ılık ve bol yağışlıdır. Sık ormanlar, Türkiye ortalamasını aşan bir nüfus yoğunluğu karşısında yer yer açılmış, tarla ve bahçeler haline getirilmiştir.

Kıyıdan başlayarak yüksek yaylalara kadar serpilmiş dağınık bir köy yerleşmesi vardır.

Mısır ekimi buğdaydan fazladır. Akarsuların aşağı çığırları boyunda fındıklıklar bulunur.

Ayrıca fasulye, patates v.b. ekimi yapılır. Başlıca yollar kıyı boyunda ve Kelkit vadisinde uzanır.

Ordu-Koyulhisar ve Ünye-Niksar yolları dışında dağlık kesimi aşan yolları yoktur.

Canik Bölgesi Tarihi

Anadolu Selçukluları devrinde bölgenin Canik veya Canit adı ile anıldığı bilinmektedir.

Anadolu Selçuklu devletinin parçalanmasından sonra burada ayrı ayrı ailelerden gelen beyler Canik beyleri adıyla hüküm sürdüler Bölgenin batı kısmı sonradan Candaroğullarının eline geçti.

1398’de de Yıldırım Bayezid bu beylerin bir kısmını yerlerinde bırakarak bölgenin diğer kısmını osmanlı topraklarına kattı.

Ankara savaşından sonra Canik beyleri osmanlı hakimiyetinden ayrıldılar. Çelebi Mehmed bunlardan bir kısmını ortadan kaldırdı.

Bölgede kesin osmanlı hakimiyeti Murad II devrinde kuruldu (1427).

Canik osmanlı İdari teşkilatında Samsun ve dolaylarından meydana gelen bir sancak halinde Rum eyaletine (Sivas) bağlandı.

Sancak merkezi Samsun idi. Dağlar arasında Karayaylağı yakınlarında bir köye de Nefsi Canik deniyordu.

Canik sancağı daha sonra Trabzon eyaletine bağlandı. XIX. yy. da bu sancak Samsun, Bafra, Çarşamba. Terme, Ünye, Fatsa kazalarından ibaretti. Bir ara bağımsız mutasarrıflık oldu.