Osmanlıda Dokuma Sanatı,Kumaş Sanatı | Tarih |
Osmanlı döneminde dokumacılık, Osmanlıda dokumacılık hakkında bilgi, Osmanlıda dokumacılık kısaca, Osmanlıda kumaş isimleri, Osmanlıda Kumaş Sanatı ,Osmanlıda Dokuma Sanatı Osmanlılarda kumaş dokuma tekniği iki yolda gelişti: saray tezgâhlarında saray mensupları için dokunan kumaşlar ve halk arasında dokunan kumaşlar.
Osmanlıda Kumaş Sanatı
Saray için dokunan kumaşların Topkapı müzesinde bulunan örnekleri arasında XIV. ve XIX. yy.a ait padişah elbiseleri, şal, kolluk, iç çamaşırı, şalvar, dizlik, döşemelik, yastıklıklar vardır.
Bu kumaşlar cinslerine göre çeşitli adlar alırdı (kadife, aba, bürümcük, canfes, çuha, çatma, gezi, diba, hatayî, kutnu, kemha, seraser, serenk, selimiye, zerbaft, tafta, sof). Desensiz, düz dokumalar, bürümcük, aba, kadife, çuha, gezi, canfes cinsindendir.
Bunların bazıları hareli veya küçük desenlidir (canfes, yollu, atlas).
Desenliler motif bakımından çok değişik nitelikte ve zengindir.
XIV. yy.a ait kumaşlarda motifler büyük ve renkler çok canlıdır. Çınar yaprağı, nar ve kozalak karakteristik motiflerdir.
XV. yy.da ise motifler küçülerek renk çeşidi çoğaldı.
Küçük desenli ve yollu kumaşlar XVII. yy.ın ikinci yarısıyla XIX. yy.ın sonları arasında görülür.
Yollu kumaşların en değerlisi Selimiye’de dokunan selimiye kumaşlarıydı.
Bu çeşit kumaşlarda birbirine eşit, renkleri değişik çeşitli yollar arasında badem ve telli küçük çiçek motifleri yer alıyordu.
Kadife cinsinden bir türk kumaşı olan çatmadın kadifeden farkı, zemine oranla süslemelerin daha kabarık oluşuydu.
Çatmalar, Bursa ve Bilecik’ten başka XVIII. yy.ın sonlarından itibaren Üsküdar’da da dokunmaya başlandı.
Bu çeşit kumaşlar daha çok döşemelik olarak kullanılıyordu.
Kemha’nın, atkısı ve çözgüsü ipekle, üst sıra atkıları gümüş veya altın alaşımlı gümüş klaptanla dokunurdu.
Türk dokuma ve boya ustaları dünya tekstilciliğine çini mavisi, türk kırmızısı, güvez, pişmiş ayva, safran sarısı gibi yıllar boyunca hiç bozulmayan, sararmayan canlı, diri renkleri kazandırdı.
