40 Hadis | Din Bilgileri |
40 Hadis İslam edebiyatının ortak konularından biri olan kırk hadis görüş ve anlayış bakımından İslam dini ilkelerine dayanır.
Kırk hadis türü, Türk, arap ve fars dilleriyle ortaya konan edebiyat ürünlerinden biridir.
Arap edebiyatında, daha çok ilmi bir nitelik taşıyan kırk hadis türünün, Türk ve İran edebiyatında edebi bir yapısı vardır.
Türk edebiyatında kırk hadis, konularına göre üç dille işlenegeldi.
Din eğitim ve öğretimiyle ilgili olan kırk hadisler arapça yazıldı. Cemaleddin Aksarayi, Kemal paşazade Şemseddin Dala. Lutfi Paşa, Taşköprüzade gibi yazarların işlediği kırk hadisler bu türdendir.
Bunlar, daha çok hadislerin yorumuna önem verdiler.
Osmanlı devletinde ve diğer bazı devletlerin (İran, Orta Asya Türk hanlıkları v.d.) sınırları içinde yetişen Türk yazarları, dini ve edebi değer taşıyan kırk hadis tercümelerini genellikle Farsça hazırladılar. Uzun Firdevsi, idrisi Bitlisî.
Özbek ve Veliyüddin Abdül veli’nin üstünde çalıştıkları kırk hadis tercümeleri.
Doğu edebiyatında değişik konulardaki hadislerden kırkını seçerek Kırk Hadis adı altında işleyenler arasında Türk aydın ve şairleri başta gelir.
Türk edebiyatında kırk hadis türü, XIV. yy.dan sonra, geniş bir yer tutar.
Bu türde en bol ürünlerini XV. ile XVIII. yy.lar arasında veren Türk şair ve yazarlarının daha çok İran şair ve bilgini Molla Câmi’nin etkisi altında kaldıkları görülür.
Nevai, Fuzuli, Rihleti, Nabi, Münif gibi Türk şairlerinin işledikleri kırk hadisler çokluk Molla Cami’nin seçtikleri arasından alındı.
40 Hadis Türk ve İslam edebiyatında kırk hadis manzum ve mensur olmak üzere iki şekilde işlendi.
Osmanlı risale yazarları XVII. yy.dan sonra daha çok Muhiddin en-Nevevi’nin (1233-1277) El-Erba’ûn Hadis adlı eserini örnek aldılar.
Yazar ve şairlerin yanı sıra bilginler, şeyhler, mutasavvıflar arasında da kırk hadis konusunda eser verenler vardır.
Kırk hadis tercümeleri konu bakımından da ayrıdır.
Bunlar arasında savaş, ahlak, iyilik, saygı, bilgi, eli açıklık, yardım, din, bağlılık, kanaat gibi değişik konular geniş yer tutar.