Abruzzi Lehçesi | Kültür,Sanat,Edebiyat |
Ansiklopedi; Abruzzi edebiyatı, Cronaca Aquilana Rimata (Manzum Aquila Kroniği) adlı bir destan yazmış olan Buccio di Ranallo di Popplito (?, 1300-?, 1363) ile başlamış ve yazarı belli olmayan birtakım değersiz eserler ile devam etmiştir.
XIX. yüzyıldan, Orazio Delfico (1744r1835)’nun Medico (Hekim), îl Sensale dei Matrimoni (Evlendirme Simsarı) adlı komedileri belirtilmeye değer.
Daha sonra, Alfredo Luciani (doğ. 1887) ve lehçe tiyatrosuna yenilik getiren Cesare de Titta (doğ. 1862) gibi şairler ile Abruzzi edebiyatında tekrar bir canlanma görülür.
Abruzzi Lehçesi’nin ünlüler sisteminin başlıca özelliği, geri ve hatta ileri metafoni olayıdır; böylece [J6 allave] (İtalyanca io lavo)’nun karşısında [tu alleve] (it. tu lavigallo); ve [lu tsujanĞ] (it. lo z/o’nun karşısında [li tsijenĞ] (it.gli zii) yer alır.
Son ünlülerin hepsi de zayıflama veya silinme eğilimi gösterir. Ünsüzlere gelince: gn grubu ([lene], it. legno) yalınlaşır, önde yahut iki ünlü arasında g titreşimsiz solukluya dönüşür ([halle], it. gallo); İtalyancada bulunmayan benzeşimler ([uddĞmâ], it ultimo) ve bazı ünsüz gruplarının iki unsurunu bir «e» ekleyerek ayrı söyleme eğilimi görülür ([soleke], it. solco). Abruzzi lehçesinde, yirmilik ([do], [tre vendiue] 40, 60 yerine) ve yüzlük ([unnfccfc cende] 1 100 yerine) bir sayı sistemi vardır. Sözdiziminde avere ve essere yardımcı fiillerinin kullanılışı, hemen hemen ltalyancadaki kullanışın tam tersidir.
Abruzzi lehçesinde bir belirsiz zamir vardır: ([omi], fr. on).
ABS, Orta Arabistan’da Necd bölgesinde oturan bir arap kabilesi.
Sayılarının az olmasına rağmen komşu kabilelerle mücadeleden çekinmeyen Absiler, bu çekişmeler sonunda çeşitli bölgelere göç ettiler.
Başlangıçta İslâm dinini kabul etmemişler ve Hz. Peygamber’in ölümünden sonra patlak veren yalancı peygamberler isyanına Tuleyha safında katılmışlardı.
İsyan bastırılınca bir kısım topraklarını da kaybettiler.
Halife Ömer zamanında İran ve Mısır’ın fethine katıldılar.
Küfe ve Fastat’ta kendilerine mahsus birer mahalle kurarak oralarda oturdular.
Absîler en parlak devirlerini emevî halifelerinden Velid ve Süleyman zamanında yaşadılar.
ABS, akrinolit, fcutadiyen ve Jtiren terpolimer’inin kısaltılmış adı. (Akrinolit ve butadiyen katıldığı zaman, klasik polistiren sağlamlaşır ve darbeye karşı daha dayanıklı olur. Bu bakımdan, sanayide, buzdolaplarının iç kapaklarında kullanılabilecek düz levhalar halinde dökülür.)