Apollon Tiyatrosu – Kadıköy | Ansiklopedik Bilgi |
Apollon Tiyatrosu – Kadıköy Kadıköy’de, sonradan “Hale Sineması” olarak işletilen binada idi.
Darul-Bedayi oyuncuları Kadıköy’de temsilerini genellikle burada verirlerdi.
Türk tiyatro tarihinde önemli yeri olan “Apollon Tiyatrosu” ilk Türk kadın oyuncusunun sahneye burada çıkması bakımından da ayrı bir özellik taşımaktadır.
Afife Jale Hanım 1920 yılında Hüseyin Suad Bey’in “Yamalar” adlı piyesindeki “Emel” rolünü bu tiyatroda canlandırdı.
“Müslüman kadını sahneye çıkamaz” gerekçesiyle polis tarafından bu tiyatroda tutuklandı.
Alpollon Tiyatrosu Rum Kilisesi’nin malı idi.
Bu bakımdan temsil vermek isteyenler- özellikle Mütareke zamanında- bazı güçlüklerle karşılaşmışlardı.
Süreyya Paşa bu konuda şöyle demektedir:
“Bir gün Hilal-i ahmer ve Kadıköy mektebleri yararına, Kadıköyümüzün o zamanlar yegane tiyatrosu ve sineması olan Apollon Tiyatrosu’nda bir müsamere verilmesini düşündük.
Üyelerimizden sonradan İstanbul Valisi olan Midhat Bey’le Nazmi Bey’i bu tiyatronun yöneticilerine gönderdik.
Dönüşlerinde, pek kaba bir davranışa uğradıklarını bize anlatan bu arkadaşlarımızın ifadeleri izzet-i nefsimizi iyice yaraladı.
Kadıkövü’nde bir tiyatro ve sinema inşasının artık büyük bir görev olduğunu Midhat Bey ayağa kalkarak anlattı.
Hemen bir şirket teşkiline karar verdik.
Arkadaşlarımızdan Salim Bey’in evinde davetlilerle bir çok defalar toplandık.
Midhat Bey, şirketin şartnamesini hazırladı ve çok çalıştı…
Nihayet Süreyya Sineması’nı yaptırdık.
Ayni masrafla bu binayı Beyoğlu’nda pek güzel inşa edebilirdim.
Fakat, ben büyük bir duyguyla evvela Kadıköylüleri Rum kilisesinin malına muhtaç etmemeyi, sonra da köyümüze bir şeref vermeyi düşünmüştüm.
Tiyatro hakkında Vasfi Rıza Zobu şu hatırasını anlatmıştır: “Kadıköy’deki Apollon Tiyatrosu’nu o vakitler bir Rus tutardı.
O vakit Kadıköy’de elektrik yok, havagazı var.
Tiyatroya elektrik lazım.
Bir motörü vardı, elektrik motörü sahnenin altındaydı.
O işler, tiyatronun elektriğini temin ederdi.
Ünlü Rus aktörü, hani şu Hacı Murat’ı çeviren İvan Mujikin, Bolşevik İhtilali’nden kaçarak İstanbul’a iltica eden Beyaz Ruslar arasındaydı.
İşte o İvan Mujikin, Apollon Tiyatrosu’nda elektrik motörünün başında nöbet tutardı.”