Ayakkabıcılık Mesleği | Ansiklopedik Bilgi |

Ayakkabıcılık Mesleği Ayakkabıcılık elle dikilen makosen deri kıvrımlı oluklu joggın ayakkabılarına kadar, ayakkabı imalat teknolojisi tarih boyunca gelişti.

İlk ayakkabılar, muhtemelen sandallar ve ayağa deri şeritlerle’tutturulan makosenlerdir. Sıcak bölgelerde sandallar halâ giyilir.

İlk Ayakkabılar

İlk uygarlıklarda çok çeşitli ayakkabı biçimi vardı ve zanaatkarlar, ayakkabıyı ayağa uydurmakta çok becerikliydi.

Fakat, günümüz teknolojisinden yoksun oldukları için ürünleri oldukça pahalı idi.

Yaklaşık M.Ö. 2000 de Mısırlılar sandalları papirustan örüyorlardı. Tahta ayakkabılar, Avrupa, Çin ve Japonya’ da biliniyordu.

Arapların işlenmiş deri ayakkabıları İspanyaya tanıttığı orta çağlara kadar, makosen ve sandallarda ham deri kullanılırdı.

19. yüzyıla kadar, ayakkabılar elle, zanaatkarlar, ustalar tarafından üretilmeye devam etti.

Modern İmalat Yöntemleri

1818’de, sağ ve sol ayakkabıların şekillendirildiği kalıp denilen form icad edildi.

Yüzyılın daha sonraki yıllarında ayakkabı imalatını yeni icad edilen dikiş makinesi daha da geliştirdi.

Bugün, üretimde her safha ayrı makine ile yapılıyor, bazen tek, bir çift ayakkabının yapımında bir kaç yüz kişi çalışır.

Bir ayakkabı fabrikasında, bir çift ayakkabı sekiz bölümden geçer, kesim, dikim (saya dikimi) taban yapma, kalıplama (ayakkabıyı kalıp etrafında toplama), taban geçirme (üst parçayı tabanda birleştirmek), topuk takmak, bitirme (cilalama, damgalamak vs.), ip, toka ve diğer süsleme parçalarını takmak temizleyip, kontrol etmek.

Eğer ayakkabılar Goodyear kösele şeridi tekniğine göre yapılıyorsa, saya (düz) derisi bir kaç parçaya kesilir.

Astarlar hidrolik presle kesilir, .lüks ayakkabı ekseriyetle elle kesilir.

Birleştirme odasında üst parçalar birleştirilip dikilir.

Burada delik halkaları ve bağcıklar takılır, deride ve tabanda delikler açılır eğer biçimi özel olarak istiyorsa ve yüz ayakkabının geri kalan kısımlarla birleşmeğe hazırsa, ilk, olarak, iç astar, kalıbın şekline ve büyüklüğüne uydurulmalıdır, sonra yüz (üst parça) kalıbın üstüne çekilir.

Yanlar, burun ve topuk, kalıba, bitmiş modeli şekillendirecek şekilde gerilir ve parçalar eğri iğneli makine ile dikilir.

Sonunda, dış taban dikilir, topuk yeri çakılır, lastik topuk ona çakılır.

Artık ayakkabı boyanıp cilalanmaya hazırdır, bitmiştir.

Ayakkabıların çoğu, bugün, dikilecekleri yerde çirişle yapıştırılır, bu çiriş deri kadar dayanıklıdır.

Yüz ve taban dikilerek birleştirilir.

Malzeme

En iyi ayakkabı dana derisinden yapılır.

Keçi derisi ve sürüngenler (timsah, krokodil ve yılan) da kullanılır ve popülerdir fakat en çok kullanılan inek derisidir.

Dana, keçi, veya inek derisinden derinin iç yüzeyini havlu hale getirilerek yapılan süed beğenilir fakat dayanıksızdır.

Çuval, bitki sapı, naylon ve kadife, yüz için kullanılabilir ve sentetikler.

Kimyasal maddelerle kaplanan ve perdahlanan maddeler gerçek deriye çok benzerler.

Plastiğe benzeyen malzeme ile yapılan suni deri ucuz ayakkabılarda kullanılır.

Plastik veya lastik, çoğunlukla taban ve topuğu oluşturan tek bir parça olarak kıvrılabilir.