Basınç Nedir,Basıncın Etkileri | Ansiklopedik Bilgi |
Basınç nedir uzun bilgi,Basınç nedir atmosfer,Basınç nedir birimi nedir,Basınç nedir fizik,Basınç Nedir,Basınca en iyi örnek, her an içinde yaşadığımız atmosfer basıncıdır.
Dünya büyük bir kap gibi havadaki gazları kendine çekerek etrafında tutar.
Yerçekiminin en fazla olduğu yer toprak yüzeyidir.
Burada, hava her türlü cisim üzerinde 1.03 kg/cm2 bir kuvvet uygular.
Başka bir deyişle, vücudumuzun her noktasında bu kadar basınç vardır.
Vücudumuzun içinde bulunan sıvılar karşı basınç yaratmamış olsa, vücudumuz böyle bir yük altında parçalanırdı.
Diğer yandan, atmosfer basıncı, vücudumuzun bir arada durmasını sağla dığından bizim için faydalıdır, insan vücudu, uzay boşluğu gibi tamamen havasız ortama konulursa, vücudun iç basıncı yüzünden vücut sağlamlığını koruyamaz ve dağılır.
Atmosferde Basıncın Etkileri
Deniz seviyesinden yukarı çıktıkça yerçekiminin azalması ile beraber atmosferin de yoğunluğu azalır.
Havanın molekülleri arasında- diğer gazlarda olduğu gibi – sıvılarda olduğundan daha fazla boşluk vardır.
Bu yüzden, hava sıkıştırılabilir ya da genleştirilebilir.
Yüksek seviyelerde, atmosferin üstte kalan kısmı azaldıkça hava molekülleri arasındaki boşluk artar, yoğunluk dü$er ve basınç azalır.
5500 m. yükseklikte atmosfer basıncı, deniz kenarında alanın yalnızca yarısı kadardır.
Bu seviyede vüçudumuz, bu basınç düşüklüğüne dayanabilir.
Ancak, bir parça rahatsızlık ya da basınç dengesi bozulduğundan baş ağrısı hissedilebilir.
Bir başka etki de kendiliğinden olan burun kanamalarıdır.
Bu sebeplerden dolayı, yüksekten uçun uçaklarda basınçlı kabinlerde yolculuk yapılır.
Hava Durumu
Atmosfer basıncı, hava durumunu oluşturması dolayısıyla da bizi etkiler.
Atmosfer basıncı her yerde aynı değildir.
Havanın ısınması, soğuması ya da havadik nem oranına göre basınç değişir.
Soğuk hava, molekülleri daha yavaş hareket ettiğinden ve fazla genleşmediğinden dolayı daha yoğundur.
Bu durumda hava daha ağırdır ve yüksek basınç sisteminin oluşmasını sağlar.
Bunun tersine, sıcak havada moleküller daha hareketlidir. Hava genleşmiş durumdadır.
Çevreden alçak basınç alanının merkezine doğru dairesel şekilde hava akıntıları oluşur.
Eğer basınç çok düşükse, havanın spiral hareketi giderek bir siklon ya da tavfuna dönüşür.
Sıcaklıkları farklı hava kütleleri karşılaştığında gök gürlemesi ve şimşek çakması oluşur.
Atmosfer basıncı, barometre denilen aletle ölçülür. Barometrelerin çoğunda, ince uzun ve bir ucu açık bir tüpe doldurulmuş civa kullanılır.
Tübün açık ucundan etki eden atmosfer basıncı deniz seviyesinde civanın 76 cm. yükselmesine neden our.
Bu yükseklik kullanılan sıvının yoğunluğuna bağlıdır.
Aslında, barometrede su da kullanılabilir. Su, civadan çok daha hafiftir.
Bu yüzden, su kullanılınca, hava basıncı, su kolonunu tüp içinde 9.8 m. yükseltir.
Böyle bir alet ise pek kullanışlı değildir.
Denizde Basınç
Denizde biraz derine daldığınızda bu basıncı belki farketmişsinizdir.
Eğer daldıysanız herhalde kulaklarınız bir parça rahatsız olmuştur.
Buna sebep, su yüzeyinden aşağı indikçe basıncın vücudun iç basıncından daha fazla olması ve kulaklarda içeri doğru bir itme kuvveti oluşturmasıdır.
Gazların aksine, sıvıların yoğunluğu sabittir. Çünkü,sıvı molekülleri sıkıştırılmış durumdadır.
Su derinliği arttıkça, basınç da artar.
Buna sebep üstte bulunan suyun ağırlığıdır.
Su basıncı, suyun yoğunluğu ile derinlik çarpılarak hesaplanır.
Okyanus derinliklerinde basınç çok fazladır; 300 metrede 30.8 kg/cm2 olan basınç, 1000 metrede 100.4 kg/cm2’ye 10000 metrede ise korkunç derecede artarak 1052 kg/cm2 ye ulaşır.
İnanılması zor, ama bu derinlikte bile yaşayan bir çok canlı türü vardır.
Bu organizmalar, bulundukları çevrenin basıncına eşit iç basınç yaratacak şekilde vücut yapılarına sahiptirler.. 1 kg/cm2 basıncın insan vücudu için normal olması gibi 140 kg/cm2.lik basınç da onlara gayet normal gelmektedir.
Basınçtan Yararlanma
Atmosfer ve deniz gibi doğal sistemlerin yanısıra, basınç prensipleri bir çok değişik alanlarda uygulanır.
Basınç, birim alana’ uygulanan kuvvettir.
Bundan yararlanarak, çok büyük ağırlıkları taşıyacak sistemler yapılabilmektedir.
Kişinin kara batmasını önleyen kar ayakkabıları, anlatılan sisteme bir örnektir.
Bu ayakkabılar, üzerine basan kişinin ağırlığını daha geniş bir alana yayarak, birim alana düşen yükü azaltır.
Kar ayakkabısı giymeyen kişi, karda batar. Çünkü, yalnız ayaklarının kapladığı alan burada yoğunlaşan yükü taşıyamaz, bu tür olanlar, inşaatlarda, boru sistemlerinde, endüstriyel işlemlerde, kısacası bir yüzeye kuvvet etkiyen her yerde basınç hesaplarında kullanılır.