Batum – Gürcistan,Tarihi,Coğrafyası | Coğrafya Bilgileri |

Batum – Gürcistan Gürcüce Batumi, Gürcistan’ın Karadeniz kıyısında, Acara Özerk Cumhuriyeti’nin yönetim merkezi olan liman kenti. Nüfusu 180.000’dır (2011).

Turizm merkezi olan Batum’un yaz aylarında bu nüfus 400.000’i bulmaktadır.

Karadeniz’in önemli limanlarındandır.

Çoruh ırmağı ağzından birkaç km kuzeydoğuda ve Türkiye hududundan 15 km uzaklıktadır.

Sıcak ve bol yağışlı bir iklim bölgesindedir.

Çay fidanlıkları, dutlukları ve meyvelikleri zengindir.

Bakû’ya, böylece Hazar denizine, demiryolu, kara yolu ve petrol boruları ile bağlıdır.

Ekonomik önemi çoktur.

Bölgenin önemli bir limanıdır.

Petrol rafinerisi olduğundan petrol ihraç yeridir.

Batum Tarihi

Eskiçağda adı Bathys idi. önce Pers imparatorluğuna bağlıydı.

Sonra Pontos kralı Mithradates’in egemenliğine girdi. Pompeius’un zaferleri sonunda Romalıların eline geçti (M.ö. 63).

Hadrianus devrinde Roma için askeri bir uğrak yeri olarak kullanıldı.

M.S. VI. yy. da Bizanslılar tarafından işgal edildi ve bütün Lazika bölgesiyle birlikte, Bizans’a tabi olan vasal kralları tarafından idare edildi.

Ortaçağda Vati adını taşıyan Batum, İstanbul ile pek çok ticari ilişkiler kurdu.

XII. yy.da Gürcü kraliçesi Tamara devrinde en parlak zamanlarını yaşadı.

1221’den itibaren sırayla Moğollar ve Gürcüler tarafından yağmaya uğradı.

1483’te bağımsız Lazika’ya katıldı.

1564’te, Kanunî Sultan Süleyman devrinde osmanlı işgaline uğradı ve 1878’e kadar türk toprakları içinde kaldı.

1878 Ayastefanos antlaşmasıyla harp tazminatının bir kısmı olarak rus çarlığına verildi.

Berlin kongresinin imzalanmasından sonra Batum 25 ağustos 1878’de işgal edildi ve Rusların burada kurdukları serbest liman 1886’ya kadar devam etti.

Daha önceleri, 1850 sıralarında Ruslar burada Rus Deniz Seferi ve Ticaret şirketi (Russkoye Obşçestvo Parahodstva i Torgovli) adlı bir acentelik açmışlardı.

Böylece Batum, Kırım-Anadolu-Kafkasya hattının son iskelesi oldu.

Birinci Dünya savaşının sonunda, 3 mart 1918’de Brest-Litovsk’ta, Osmanlı devletiyle Rus Bolşevik hükümetinin imzaladığı antlaşmaya göre Batum Türklere geri verildi ve o günlerde aynı adla kurulan bağımsız bir sancağın merkezi oldu.

Rus çarlığı yıkılınca kurulan Millî Gürcistan da Batum’un Türklere ait olduğunu tasdik etti.

30 Ekim 1918 Mondros mütarekesinden sonra Osmanlı devleti Batum’dan çekildi ve şehri İngilizler işgal etti, ingilizlerin çekilmesi üzerine (temmuz 1920), Gürcistan hükümeti Batum’u işgal etti.

Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetinin protestosundan ve askeri harekâta geçmesinden sonra Batum, Ardahan ve Artvin ile birlikte Türkler tarafından işgal edildi (16 Mart 1921).

Fakat Moskova’da imzalanan Türkiye-Rusya dostluk antlaşmasına göre 19 Mart 1921’de türk kuvvetleri şehri boşalttı ve Batum, Gürcistan Sovyet cumhuriyetine bırakıldı.

Fakat yine aynı antlaşmaya uyarak Ruslar burada muhtar Acaristan’ı kurdular ve Batum’u da bölgenin idare merkezi yaptılar.