Bengal Bölgesi,Tarihi,Körfezi,Batı,Doğu Belgal | Coğrafya Bilgileri |
Bengal Bölgesi Güney Asya’da bölge. Himalaya ile Bengal körfezi arasında. Hindistan ile Pakistan arasında paylaşılmıştır.Coğrafva.
Bengal. Ganj ile Brahmaputra nehirleri aşağı çığırının alçak alüvyon ovasıyla bu iki nehrin meydana getirdigi deltayı kaplar (dünyanın en büyük deltası: 140 000 km2).
Doğuda Madhupur bölgesinde, kuzeyde Barind’de ve batıda Dekkan sınırında, lateritle kaplı dağ eteği taraçalar; Bengal’i nüfusu az bir savanlar kuşağıyla çevreler.
Deltada, üzerine evler sıralanan toprak tümsekler, tıkanmış nehir yatakları (bhil), durgun su kolları ve birikintileriyle yanyanadır.
Yırtıcı hayvanlarla (kaplan, leopar) yılanları barındıran alçak ve bataklık kıyı boyu, girilmesi güç mangrovlarla kaplıdır.
Deltanın akarsulardan yoksun batı kesiminde, sıtma yaygındır.
Suları daha iyi boşalan doğu kesimi sağlığa daha elverişli ve her yıl su taşmalarının düzenli olarak getirdiği alüvyonlar nedeniyle daha verimlidir.
Aşırı nem, muson yaz yağmurları zamanında, sürekli tropik sıcaklığı ile birleşir. Bu iklim şartlarına rağmen delta çok kalabalıktır (km2 başına 400-1 400 kişi).
İki Bengal de aynı dili (bengali) konuşur ve Güney Asya’nın gerçek dil birliğine sahip ender doğal ve tarihi bölgelerden biridir.
Ama Hindularla Müslümanlar arasında düşmanlık yaratan din ayrılığı, 1947’de bölgenin Hindistan ile Pakistan arasında paylaşılmasına yol açmıştır.
Batı Bengal
Hindistan’ın bir eyaletidir.; merkezi Kalkutta. Dünyanın en çok pirinç üreten bölgelerindendir; yılda iki ürün almak olağandır. Pirinç ile birlikte, şekerkamışı, tütün ve bölgenin sınırlarında çay ekilir.
Pamuk ve indigo üretimi gerilemekte, oysa hint keneviri ekimi siyasi paylaşmadan bu yana durmadan ilerlemektedir.
Damodar havzasındaki sanayi bölgesinin bir kısmı, Batı Bengal (Asansol) topraklarına yayılır.
Hindistan’ın büyük ticari bölgelerinden birinin merkezi olan Kalkutta çevresinde de sanayi iyice ilerlemiştir.
Batı Bengal, Hindistan’ın hint keneviri, kauçuk, makine sanayii ve kâğıt yapımı yönünden birinci, kimya sanayii yönünden ikinci, demir ve çelik yönünden de üçüncü gelen eyaletidir.
Doğu Bengal
Pakistan’ın üç ilini içine alır. Halkının Çoğunluğu Müslümandır. Bengal deltasının doğu kesiminden (110 000 km2) başka Chittagong bölgesini de (20 000 km) kapsar.
Chittagong Buddha dinine bağlı, moğol ırkından bir halkın yaşadığı az kalabalık ve az verimli bir bölgedir.
Doğu Bengal, dünyanın en çok hint keneviri üreten bölgesidir, ama ülkenin paylaşılması sırasında, nehrin sefere elverişliliğine rağmen ulaşım çok düzensizdi ve hiçbir sanayii yoktu.
Dokuma donatımının yetersizliği ve Batı Bengal fabrikalarının Hindistan’ın hint kenevirini tercih etmeleri, eskiden gelir, kaynaklarının başında gelen hint keneviri tarımının doğu Bengal’de gerilemesine sebep oldu.
Karnaphuli vâdisinde ve Chittagong’un çevresinde, sanayi yönünden bir kalkınma planı gerçekleştirilmek üzeredir.
Bununla birlikte fazlasıyla kalabalık bu bölge güç durumdadır; paylaşmadan bu yana yavaşlayan Assam’a göç hareketleri de Doğu Bengal’in sorunlarına bir çözüm yolu getirememiştir.
Bengal Tarihi
Önceleri bağımsız olan Bengal, XIII. yy.ın başlarında, afgan hanedanının egemenliği altına girdi.
1340’tan 1540’a kadar bağımsız bir krallık idi, Ekber Sah 1576’da afgan hanedanını devirince Büyük Moğol imparatorluğunun eyaleti haline geldi.
Dogu Hindistan şirketinden ingilizler, Büyük Moğol imparatorluğuyla 1616’da yaptıkları anlaşma gereğince (Hindistan’a yerleşmelerine ve kendi kanunlarına göre yaşamalarına izin veriyordu) burada tesisler kurmaya başladılar.
Bu tesislerin en önemlisi, 1696’da ‘kurulan, gelecekteki Kalkutta’nın temeli Fort William’dır; XVII. yy.ın ortalarından itibaren İngiliz tacirleri şekeri ve güherçilesi ün salan Bengal’e sık sık gidiyorlardı.
Sonra, XVIII. yy.ın ilk yarısında Dupleix, 1731-1742 arasında Chandernagor ticaret merkezini kalkındırınca bir ingiliz-fransız rekabeti başladı.
Gerçekten, 1674’te Kalkutta’nın kuzeyinde kurulan Chandernagor, Bengal ticaretinin önemli bir kısmını elinde tutuyordu.
Avrupa’daki Yedi Yıl savaşının başlarında, Dupleix’in müttefiki olan Bengal prensi Kalkutta’ya hücum etti ve ele geçirdi.
Ama Dupleix Hindistan’dan ayrıldı, yerine geçenler Dekkan’daki durumlarını korumaya uğraşmaktan saldırıyı sürdüremediler.
Böylelikle Clive harekete geçebildi ve 1757’de Plassey’de hint kuvvetlerini ezdi. Büyük Moğol imparatoru 1765’te İngiliz şirketinin Bengal üzerindeki yetkisini tanıdı.
Hindistan’da İngiliz istilasının başlangıç noktası olan Bengal, Warren Hastings hükümeti devrinde (nisan 1772-1885) yarımadanın sömürme merkezi haline geldi.
Şirket, vergi toplama işinde, yerli prensin yerini aldı, hiç değilse memurlarının («nabablar») yararına olan çok etkili bir vergi sistemi kurdu.
1857’de, Sih ülkesinin ve Maratha eyaletlerinin fethinden hemen sonra patlayan hint asker ayaklanması, Bengal’deki garnizonlardan başladı. 1858’de şirket ortadan kaldırıldı.
Bengal, genel valiliğin eyaletlerinden biri oldu. Genel valilik 1876’da Hindistan imparatorluğu haline getirildi.
Dehli’nin siyasi yönden ön plana geçmesine karşılık Kalkutu bir ticaret merkezi olarak kaldı; çoğunlukla ıngiliz öğreniminin yetiştirdiği indian Civil Servic’t çok sayıda memur verebilecek yetenekte bir tacir sınıfı gitgide önem kazandı.
Kipling, mali imkânları çok geniş, batı bilgilerine sahip bu bengalliîerin îngilizlere çıkarabileceği zorluklara değinmişti.
Gerçekten XX. yy.ın başında, hint milliyetçiliği, Bengal’de iyi hazırlanmış bir ortam buldu.
1905’ten 1910’a kadar. İngiltere hesabına yeni güçlüklerin habercisi olan gösterilere girişildi.
Kalkutta kongresi (1917) Kongre partisinin teşkilâtlanmasmda bir aşama meydana getirir.
Bu parti iki savaş arasında gitgide daha çok faaliyet gösterdi, sonunda 1947’de, Hindistan’a bağımsızlığını kazandırdı.
Ama o zaman, başlangıçta bağımsızlık mücadelesi için birleşen iki grup arasında ayrılık baş gösterdi; Ganj deltasının doğusunda kalabalık olan MüsKimanlar, eski Bengal eyaletini ikiye bölen Doğu Pakistan’ın kurulmasını kabul ettirdiler; bununla birlikte her İki bölümde de çok sayıda dini azınlık kaldı.
Bengal Körfezi
Hint okyanusunun bölümü. Batıda Dekkan, güneybatıda Seylan, doğuda Birmanya ve Malezya arasında.
Derinlikler kıta basamağının geniş olduğu kuzeyden güneye doğru düzenli bir şekilde artar, güneyde 4 000 m’yi geçer.
Körfez sularının yüzeyindeki hareketler muson rüzgârlarından doğan akımların etkisindedir: kış musonu sırasında kıyılar boyunca, saat ibreleri yönünde uzanan akıntılar görülür. Yazın ise bu hareket ters yönlüdür.