Bodrum,Tarihi,Coğrafi Özellikleri,İklimi | Coğrafya Bilgileri |
Bodrum,Eski adı Halikarnassos, Muğla ili’nin 12 ilçesinden birisi ve ilçenin yönetim merkezi olan şehir; 130.990 nüf(2011).
Bodrum yarımadasının güneyinde bir koy kenarında.
Denize doğru çıkıntı yapan küçük bir yarımada üzerinde tarihi kalesi vardır.
Şehir yarımadanın iki tarafında kıyı boyunca uzanır, bahçeler içine dağılmış taştan beyaz evler yamaçlara doğru yayılır.
Bodrum Coğrafi Özellikleri
Bodrum ilçesi, 649 km3.; ilçe topraklan Bodrum yarımadasının tamamını kaplar.
Yarımada, Bodrum kasabası yakınlarında darlaşır, doğuya ve batıya doğru genişler.
Yüksekliği fazla olmayan tepelik bir manzara gösterir.
Bodrum İklim Verileri
İklim itibariyle Ege ve Akdeniz iklimlerinin sentezinden oluşan bir özelliğe sahiptir.
Yarımada olarak mikro klima alan özelliği gösterir.
Yaz aylarında neredeyse hiç nem bulunmaz.
Kış aylarında ise nem oranı oldukça düşüktür. Yaz ayları sıcak ve kurak, kış ayları oldukça ılık ve yağışlıdır.
1970 yılından bu yana kar yağışı 2004 yılı Şubat ayında meydana gelmiş ve kar kalınlığı ortalama 5 cm’yi bulmuştur.
Yarımada bitki örtüsü olarak çok belirgin bir şekilde ikiye ayrılmıştır.
Bodrum-Milas karayolunun batısında yer alan kısımda bitki örtüsü yer yer çalılık ve fundalıklar ile yörede ” çeti ” tabir edilen dikenli otlarla kaplıdır.
Karayolunun doğusunda yer alan kısım iğne yapraklı kızıl çam, yabani çilek, mersin ve sandal ağaçlarıyla kaplıdır.
İlçe arazisinin % 61,3’ü orman sayılan alanlardandır.
Ancak son yıllarda çıkan orman yangınları sonucunda orman örtüsünde belirgin bir azalma gözlenmiştir.
İlçede düzenli akarsu yoktur.
Mumcular Beldesinde bulunan Sulama Göleti ise sulama ve içmesuyu amaçlı kullanılmaktadır.
Bodrum Tarihi
Halikarnassos’da tarihöncesine ait yerleşme yerlerinin izleri çok azdır.
Herodotos’a göre, şehrin ilk yerli halkı, menşei Karlar’dan olan Lelegler ve Pelasg’lardı.
Şehir, Troizen’den gelen göçmen kafilesinin başında bulunan Anthes tarafından M.ö. 1200 yıllarında kuruldu.
M.ö.546’dan sonra Pers hâkimiyetine giren şehir Perslere bağlı Karya satraplarmca idare edildi.
M.ö. 386’da yapılan kral barışıyla Karya bölgesine Persler hakim oldular.
Karya satraplarının en ünlüsü Mausolos (M.ö. 377-353), Halikarnassos’u başkent yaptı, ölümünden sonra Artemisia (M.ö. 353-351), Hidrieus (M.ö. 351-344), Hidrieus’un karısı Ada (M.ö. 344-340), Pixadoros (M.ö. 340-334) satraplığı ellerine geçirdiler.
M.ö. 334’te Büyük İskender Karya’ya girdi ve Halikarnassos’u aldı.
Şehri kendisine yardım eden eski satrap Ada ve kumandanlarından Ptolemaios’a. bıraktı.
Ada, Karya satraplığını M.ö. 326’ya kadar devam ettirdi.
Ada’dan sonra yerine Asandros geçti ve M.ö. 321’e kadar saltanat sürdü.
Halikarnassos sonra Antigonos’un hakimiyeti altına ve M.ö. 301’de ipsos savaşıyla Lysimahos’un eline geçti.
Lysimahos ölünce hâkimiyet Selevkos’a geçti.
M.ö. 244’te Ptolemaios III, Selevkos II ile yaptığı savaşı kazanınca Halikarnassos Ptolemaios’un hakimiyeti altına girdi.
Şehir M.ö. 197’den Romalılar devrine kadar bağımsız kaldı.
M Ö. 129’da Roma’nın kurduğu küçük Asya eyaletine katıldı.
Hıristiyanlığın ilk zamanlarında piskoposluk merkeziydi.
XI. yy. sonlarında türk hâkimiyetine geçti, ancak Birinci Haçlı seferi sırasında Bizans’a, XIII. yy. ortalarmda da Menteşe beyliğine bağlandı.
1415’te Rodos şövalyeleri, osmanlı hükümdarı Çelebi Mehmed’in izniyle Bodrum’a yerleştiler.
Şövalyeler burada Hakim bir kale yaptılar.
Kanuni Sultan Süleyman’ın 1552’de Rodos seferi sırasında kale tekrar Türklerin eline geçti.
1770’te rus donanmasının hücumuna uğradı.
Yunan isyanında (1824) Osmanlılar burayı üs olarak kullandılar.
Sultan Abdülhamid II devrinde Bodrum kalesi siyasi mahkumların hapsedildiği bir hapishaneydi.
Arkeolojik Kalıntılar
Bodrum’daki arkeolojik kalıntılar günümüze kadar gelmemiştir.
Antik yazarlardan elde edilen bilgilere göre şehrin başlıca yapıları şunlardır: Zephyrion kalesi, Salmakis kalesi ve çeşmesi.
Agora, Mausolos’un sarayı, Mausoleium.
Bugün ayakta duran eserler arasında yalnız tiyatro vardır.
Aşağı yukarı 10 500 kişi alabilecek durumda olan tiyatronun oturma kademeleririnin bazıları yerli yerinde durmaktadır.
Sahne kısmı bütünüyle toprak altındadır.
Bodrum Kalesi
Rodos şövalyeleri tarafından eskiden Zephyria denilen yarımada üzerinde yapılan kale (1415—1437).
«Arslanlı kule»yi Ingilizler, «İspanyol kulesi»ni de lspanyollar yaptırmıştır.
Yuvarlak ve çok kalın duvarlı bir yapı olan «Beyaz kule» ise Abdülhamid II devrinde sürgün yeri olarak kullanıldı.
Kaleyi denizden kıyıya doğru iç içe üç çevre duvarı kuşatır.
Birinci duvarın alçak olmasına karşılık üçüncü duvar diğer ikisinden yüksektir.
Kaleye «Dış kapı»dan girilir, kale duvarına oturtulmuş merdivenle de iç kaleye çıkılır.
Merdivenin sonundaki bölmeye giren kapının üzerine latince «Tanrım bizi uyanıkken koruduğun gibi uyurken de koru» cümlesi yazılıdır.
Ayrıca kalenin birçok yerinde şövalye armaları, klasik yunanca ve latince kitabelere ve azizlerin kabartmalarına rastlanır.
Kalenin ilk adı Aziz Bedro idi, sonradan bu ad latinleştirilerek Aziz Peterium’a çevrildi.
Bodrum adının da buradan geldiği söylenir.
Kale orta zamanlar şato mimarisinin mükemmel örneklerinden biridir.
Bodrum Müzesi
1965’te Bodrum kalesinde açılan müze.
Eserler iki bölümde sergilenir: birinci bölüm kaledeki küçük bir kilisenin içindedir.
Burada M.ö. IX. ve VIII. yy.a ait protogeometrik ve geometrik eserler ile Erken Bronz çağa ait kaplar dışında, miken medeniyetine ait buluntular, arkaik, klasik ve helenistik devre ait heykellerle çeşitli tip küp mezarlar ve çocuk lahitleri de vardır.
İkinci bölümde ise sünger avcıları tarafından su altında bulunmuş eserler sergileniyor.
M.ö. VI. ila I. yy.a ait Rodos, Knidos, Kos, Sakız testileri, bronz zenci çocuk büstü ve mısır tanrıçası İzis’e ait küçük bronz heykel önemlidir.
Diğer salonlarda George F. Bass tarafından yapılan sualtı kazılarında çıkarılan eserler yer alır.
Ayrıca 1964’te kalenin duvarlarmda keşfedilen ve Yunanlılarla Amazonların mücadelesini tasvir eden Mausoleum’a ait bir friz parçası müzenin en önemli eserlerinden biridir.