Borcun Sukutu Nedir,Ne Demek | Genel Hukuk Bilgisi |
Borcun Sukutu Nedir,Ne Demek,Borç ilişkisinden doğan edimi yerine getirme zorunluğunun sona ermesidir.
Bu sebeple, buna borcun sona ermesi de denilebilir.
Bu, borç ilişkisinin sona ermesinden farklı bir kavramdır.
Genel olarak borç ilişkisinin sona ermesi, bu ilişkiden doğan borcun sukutu sonucunu doğurursa da tersi de olabilir; yani, borç ilişkisi sona erdiği halde, borç devam edebilir.
Mesela, kira sözleşmesi sona erse bile işlemiş ve ödenmemiş olan kira bedelini verme borcu devam eder. Bunun tersine, ödenmiş olsa bile, borç ilişkisi devam edebilir.
Mesela, işlemiş olan kira bedeli ödenince buna ilişkin borç sona erer; fakat, borç ilişkisi devam eder.
Borç ilişkisinin sukut etmesi ise, her özel borç ilişkisi tipine göre ayrı bir sebebe dayanır.
Borcun sukutu sebepleri Borçlar kanununda şu şekilde sıralanmıştır.
1. yenleme (alacaklı ve borçlu sıfatlarının birleşmesi).
2. imkansızlık.
3. takas.
4. zamanaşımı.
Bunlara, kanunda düzenlenmemiş olan ibra da eklenmelidir.
Borcun sukutuyla alacağa bağlı yan haklar da sona erer.
(Kefalet ve rehin haklarının sona ermesi gibi.) Burada gayrimenkul rehni yönünden bir özellik vardır: gayrimenkul rehninin sona ermesi için terkin gerekir.
Ancak alacak hakkının sona ermesinden sonra, gayrimenkul rehninin devamı teorik bir önem taşır.
Var olmayan bir borç bu rehin için paraya çevrilemez.
Borcun sukutuyla yan haklar da sona ereceğine ilişkin başka bir istisnaya da konkordatoda rastlanır.
Burada da teminatlar devam eder.
Asıl borç sukut edince, faiz de işlemez.
Bunun gibi, kural olarak faizi isteme hakkı da, bu hak saklı tutulmamışsa, sona erer.
Ancak, alacaklı, faiz ödemeden ana parayı kabul etmek zorunda olmadığı için, bu sonucun pratik bir önemi yoktur; çünkü alacaklı, verilen parayı faize mahsup eder ve böylece asıl borç sukut etmez.
Başka bir özelliğe de cezai şart halinde rastlanır.
Alacaklının cezaî şartı isteme hakkının devam edebilmesi için, asıl edimin ifası halinde, bu istemini saklı tutması gerekir.
Cezai şart isteminin saklı tutulmadan ifanın kabul edilmesi halinde, cezai şart sukut eder.