Bozdağlar | Jeolojisi,Oluşum Şekli | Coğrafya Bilgileri |

Bozdağlar Esk. Tmolos, Ege bölgesinde Gediz ve Küçük Menderes ovalan arasında uzanan dağ kütlesi.

Doğu-batı doğrultusunda uzunluğu 125 km. En yüksek tepesi Salihli ile ödemiş arasında Bozdağ (2160 m).

Bozdağlar, kuzeydeki Gediz -Alaşehir suyu vâdileri üzerine oldukça dik, güneydeki küçük Menderes vâdisi üzerine pek dik yamaçlarla iner.

Sözü geçen yamaçlar üzerinde ise yükseltisi 1 000 m’yi aşan dalgalı yaylalar uzanır ve yer yer tepeler sıralanır.

Bozdağ Jeolojisi

Dağların yapısı çoğunlukla billûrlu eski şist ve yer yer mermerleşmiş kireç taşındandır ve Gediz ovasına bakan kenarında genişliği 10 km’yi geçebilen ve kalınlığı yüzlerce metreyi bulan gevşek yapılı çökeltilere rastlanı.

Kumlukilli, kızıl veya esmer renkli olan bu çökeltiler içinde köşeli veya az çok yuvarlanmış çakıllara rastlanır.

Sel suları tarafından yarılan bu çökeltilere bilgin A. Philippson Tmolus-schatt «Bozdağ molozu» adını vermiştir.

Tahmin edildiğine göre Bozdağlar, güneydeki Aydın dağlarıyla tek bir kütle meydana getiriyordu ve sözü geçen molozlar, bu kütle yükselirken onun çevresine çökelmişlerdir.

Bozdağ molozlarına şimdi Bozdağların kuzey yamacı ve Aydın dağlarının güney yamacı önünde rastlanıyor; buna karşılık, adı geçen dağları ayıran Küçük Menderes ovası kenarlarında bunlar görünmüyor.

Bu durum, Küçük Menderes çukurunun sonradan meydana geldiği düşüncesini desteklemektedir.

Görünüşe bakılırsa Boğdağlarla Aydın dağlarının sırtlarındaki yaylalar üzerinde uzanan «asılı» vadiler, Küçük Menderes çöküntü alanıyla birbirinden ayrılmış aynı vadinin devamıdır.

Gerçekte, Bozdağların Aydın dağlarından ayrılması doğuda tam olmayıp iki eski kütle bu yönde birleşerek üçüncü zaman tortul örtüsü altına dalmaktadır.

Bozdağların Oluşum Şekli

Batı yönünde ise, Bozdağlar Karabel (480 m) ile Nif (Kemalpaşa) dağından (1 600 m) ayrılır.

Daha ötede bu dağdan alçak bir eşikle ayrılan Manisa-Yamanlar dağı, İzmir ötesinde de Urla yarımadası görülür.

Burada yüzey şekilleri doğu-batı yönünde sıralanışlarıyla, Bozdağların devamı gibi görünürlerse de, gerçekte bunlar kuzey-güney doğrultulu kıvrımların birtakım çukurlarla birbirlerinden ayrılmış parçalarından başka bir şey değildir.

Bozdağların orman örtüsü, ilkçağdan beri insanların büyük tahribine uğramıştır.

Orman yerine birtakım ağaç kümelerine rastlanır.

Dağların yüksek sırtlarına yazın serinlemek için çıkılır.

Gölcük ve Bozdağ yaylaları önemli yazlık oturma yerleridir. Bu yayla kesimlerinde tarım da yapılır (patates).

Bozdağların kuzey ve güney kenarlarında birtakım şehirler sıralanır: Kuzeyde Alaşehir, Salihli (eski Sardes’in doğusunda), Turgutlu (kasaba), güneyde ödemiş (Ortaçağın Birgi’sinin yerine geçmiş), Bayındır ve Torbalı.

Pek fazla kullanılmayan iki yol ödemiş ile Salihli’yi, Torbalı ile Kemalpaşa’yı birleştirir.