Büyükada,Jeolojisi,Coğrafi Özellikleri | Coğrafya Bilgileri |
Büyükada Marmara denizinin kuzey doğusunda kümelenen Adalar’ın (Kızıladalar) en büyüğü.
Eskiden bazen Megale diye anılmış, Batılılar tarafından Prinkipo adı verilmiştir.
İstanbul ilinin Adalar ilçesinin merkezidir.
Büyükada Coğrafi Özellikleri
Anadolu kıyısına 4 km.
Galata köprüsüne 20 km uzaklıkta, İstanbulun en tanınmış yazlıklarından biridir.
Kış aylarında düşen nüfusu yaz aylarında çoğalır.
Büyükada Jeolojisi
Büyükada esas bakımından zamanın kıvrımlı kayaçlarından (Silur-Devon Şist, kireç ve kum taşları) yapılmış engebeli bir toprak parçasıdır ve orta kısmında bir boyun (Birlik meydanı) ile birbirine bağlanmış iki tepeden meydana gelir: Kuzeyde İsa tepesi (163 m) ve güneyde Kocatepe (202 m).
Bu sonuncusu Adalar kümesinin en yüksek doruğudur.
Tepeler çoğunlukla güzel çamlıklarla (ada çamları, kızılçam’ın bir soyu), geri kalan yerleri Akdeniz «maki»si (yaz-kış yeşil kalan çalılıklar), yer yer bahçelerle kaplıdır.
Büyükada’nın toplu yerleşme alanı, kuzey kesiminde toplanır.
Vapur iskelesi, çarşı, hükümet konağı, otellerin çoğu buradadır.
İskeleden başlayarak adayı çepeçevre dolaşan bir yola «Büyük tur» adı verilir; İskele ile adanın ortasındaki boyun arasında uzanan dolaşma yoluna da «Küçük tur» denir.
Bu yollarda araba gezileri yapılır (motorlu araçlar kullanılmaz).
Çamlıklar arasında ise yayalar için patikalar vardır.
Adanın yerleşilmiş kısmında, iskelenin batısında Nizam caddesi uzanır ve buradan Dil denilen çamlık çıkıntıya ve başlıca plajların bulunduğu Yörükali’ye varılır, iskelenin doğu tarafında ise, bir zamanlar işletilmiş demir madeninden ötürü Maden adını almış semte girilir.
Büyükadanın güzel manzarası, bakımlı çamlıkları, temiz havası ve denizi, yazın buraya birçok kimseyi çeker.
Yazın, gündüzleri adanın nüfusunu çok arttıran halkın bir kısmı akşam vapurlarıyla İstanbul’a geri döner.
Büyükada ortaçağda Bizans ile ilgili birtakım olaylara sahne oldu, manastırlarla donatıldı, bazen de imparatorluğun ileri gelenlerine sürgün yeri olarak kullanıldı.
İstanbul’un fethi sırasında Baltaoğlu Süleyman Bey tarafından ele geçirildi.
O sırada adada bir kale bulunmaktaydı.
XVII. yy.ın ikinci yarısında Evliya Çelebi, Büyükada’da 200 rum evi bulunduğunu kaydeder.
Ada, bazı veba salgınları sırasında sığınak olarak kullanıldı, XIX. yy. ın ikinci yarısından itibaren vapur seferleri başladıktan sonra buraya halkın ilgisi çoğaldı.
