Cataka Nedir,Ne Demek | Ansiklopedik Bilgi |
Cataka Nedir,Ne Demek,Cataka (sanskritçe ve Pali dilinden k., doğumla İlgili yazı anlamında).
Buddha’cıların inancına göre. Buddha’nın çok eskiden hayvan veya başka insanların kılığına girerek yeryüzüne indiğini konu edinen hikayelere verilen ad.
Birçok buddha’cı okul, kutsal yazıları sınıflandırırken 12 kutsal türün arasına cataka’ ları da katar.
Theravadin okulu, bu hikayelerden 547 tanesini Pali dilinde yazarak ayrı bir kitapta toplamıştır.
Ayrıca Theravadin ve Lokottaravadin okullarının Vijana Pitaka’larında (rahiplere disiplin kurallarını öğreten kitap) da cataka hikayeleri bulunur.
Sanskritçe yazılmış olanların bugün yalnız Çince ye Tibet dilindeki çevirilerini bulmak mümkündür.
M.S. 200’de yazdığı Catakamala’sında şair Arya Sura, bu tür hikayelerden 34 tane anlatır.
IV. Yüzyılda Pali dilinde yazılmış olan Cariya-Pikata adlı eserde de 35 tane cataka vardır.
Cataka hikayelerinin nce ne zaman ortaya çıktığı kesinlikle bilinmemektedir, ama M.ö. III. yüzyılda anlatılmaya başlandığı sanılmaktadır.
Bunlar daha çok halka anlatılan hikayelerdir, vaiz konusu olmaz, çoğunlukla dünyadaki hayatın erdemlerini yansıtır, mükafat ve ceza anlayışları «karma» doktrinine dayanır.
Bu hikayelerde bütün canlı yaratıklardan sevgiyle söz edilir, özellikle Buddha’nın başkaları için kendini feda ettiğini konu edinen hikayeler sayıca kabarıktır: Buddha bir prenstir ve açlıktan ölmek üzere olan bir dişi kaplan için kendini feda eder veya yabani bir tavşandır, aç bir dervişi doyurmak için kendini feda eder.
Bu hikayelerin birçoğuna Hindistan’da Bharhut. Buddha, Gaya, Sançi ve Nagarjunikonda’da; İndonezya’da Borobudur’da: Burma’da Pagon’da kabartma ve heykel olarak: Çin’de” Ajanta’da resim olarak rastlanır.