Çekinik Karakter Nedir,Çekinik Gen Gösterimi
Çekinik baskın karakterler,Çekinik Karakter Nedir,Çekinik Karakter Ne Demek,Çekinik gen, etkisi başat bir genle maskelenmiş gen.
Çekinik Gen Gösterimi
Bir çekinik karakter, o karaktere yol açan gen bakımından homozigot olan varlıklarda ancak ortaya çıkabilir.
Başat karakter ise aynı gen bakımından heterozigot olan varlıklarda belirir.
Meselâ insanda, albinoluk gibi otozom çekinik bir karakteri ele alalım.
Otozomal Çekinik Karakter
Otozom çekinik kalıtımın birinci kanunu şudur: hastanın ana ve babası, hastalığa yol açan gen bakımından heterozigottur. Bunların görünüşleri ve yapıları normaldir, ama hastalığa yol açan gen onlardadır.
İkinci kanun, heterozigotlar arası evlilikten doğanlardan ne kadarının hasta olduğunu gösterir. Eğer döl sayısı çoksa, hasta oranı 1/4, sağlam oranı 3/4’tür.
Başka bir deyimle, ana babanın, çekinik hastalıklı bir çocuğu varsa, gelecek doğumlarda hastalıklı başka bir çocuğun doğumu ihtimali 1/4’tür.
Üçüncü kanun, hasta kimsenin çocuğu hemen daima normal görünüşlüdür.
Son bir gözlem de şudur; hastaların ana ve babaları arasında görülen babadan hısımlık oranı genel nüfusa göre daha yüksek orandadır.
Sonuç olarak, çekinik hastalıklar, basat hastalıkların tersine, çoğu zaman tek bir kuşakta «yoğunlaşmış» bulunur. Ayrıca işaret etmek gerekir ki burada verdiğimiz çekinik karakter tanımı teorik bir tanımdır.
Dıştan bakıldığında heterozigot A a homozigot AA’dan farklı değildir (eğer A normal alel ve a patolojik alel ise).
Gerçekte, biyokimya ve tıp geliştikçe, gayet hassas testlerle Aa heterozigotları «bulup çıkarmak» mümkün olacaktır.
Meselâ galaktozemi, galaktoz metabolizmasını sağlayan galaktoz -1- fosfot-uridil-transferaz adlı bir enzimin vücutta sentezlenememesinden ileri gelir.
Homozigot çocuklarda bu enzim yoktur. Onun için bunlar sütü sindiremez.
Bunları kurtarmak için içinde galaktoz bulunmayan besinler yedirmek gerekir.
Heterozigotlar, yani ana baba ile hastanın öteki kardeşlerinin 2/3’ü normaldir.
Çok hassas araştırmalar göstermiştir ki sözü geçen enzim bunlarda vardır, fakat çok az miktarda.
Bu heterozigot araştırma işi, yeni yuva kuracak aileler için önemli derecede fayda sağlayacaktır.