Cemaleddin Aksarayi Kimdir,Hayatı | Biyografi |
Cemaleddin Aksarayi Kimdir,Ünlü bilgin Fahreddin Razi’nin soyundan geldiği ileri sürülür.
Cemaleddin Aksarayi Hayatı
Konya Zincirli medresesine müderris tayin edildi.
Yunan filozofları gibi, kalabalık öğrencilerini birkaç bölüme ayırmıştı; birinci bölüme meşşaiyyun (yayalar) adını veriyordu.
Bunlar hocalarının evinin kapısında toplanır, medreseye gidene kadar yol boyunca verilen dersleri dinlerlerdi.
İkinci bölüme revakiyyun (saçak altında toplananlar) denirdi.
Bunlar hocalarını medresenin revakları altında beklerler ve derslerini orada ayakta yaparlardı, üçüncü grup ise derslerini medresenin içinde görürlerdi.
Bunlar öğrenimde ilerlemiş olanlardı.
Molla Fenari bu öğrencilerdendi. Çağdaşları, Cemaleddin Aksarayi’nin verdiği dersleri ve eserlerini överler.
Çağının bilginlerinden.
Ta’rifat (Tanımlamalar) yazarı Seyyid Şerif Cürcani, bir söylentiye göre, ününü işittiği Cemaleddin Aksarayi’yi görmek ve ders almak için Karaman’a doğru yola çıkmış, fakat yolda Aksarayi’nin İzah Şerhi’rn inceleyince pek tatminkar bulmadığından geri dönmüştü.
Bazı kimseler Cemaleddin Aksarayi’nin derslerinin, yazdığı eserlerinden daha kuvvetli ve önemli olduğunu ileri sürdüler.
Bunun üzerine tekrar yola çıkan Seyyid Şerif, Karaman’a ulaşamadan.
Mevta adlı kasabada Cemaleddin’in ölüm haberini aldı. Bu yüzden kendisiyle görüşemedi.
Zayıf bir söylentiye göre Cemaleddin bir ara Amasya beyi Hacı Şadgeldi yanında kazaskerlik yapmış ve Amasya beyinin Kadı Bürhaneddin tarafından yenilerek öldürülmesinden sonra kaçarak tekrar Aksaraya dönmüştür.
Cemaleddin Aksarayi’nin, çoğu eser şerhi olan kitaplarının önemlileri şunlardır: Şerh-ül-izah, Şerhi Müşkilât-ül-Kur’an-ül-Kerim (Kuran-ı Kerimin Anlaşılması Güç Yerlerinin Açıklanması), Tekmile-i Tefsir-i Semerkandi (Semerkandi’nin Tefsirinin Tamamlayıcısı), Hadis-i Erbain (Kırk Hadis), Şerh-i Hadis-i İnnallahe Halûka Âdeme ala Suretihi (Allah Âdemi Kendi Suretinde yarattı Hadisinin Açıklanması), Ahlak-ı Cemali Risale fi Cevaz-id-Devri ve’s-Sema (Sema ve Devrin Caiz Olduğuna Dair Risale), Telhis Şerhi, Keşşaf Haşiyesi, Mültelez Şerhi v.b.