Cemil Çeto Ayaklanması Nedir | Tarih Bilgileri
Cemil Çeto Ayaklanması Nedir,Türk istiklal savaşı sırasında, Garzan’da çıkan isyan hareketi.
Cemil Çeto isyanı
Cemil Çeto ayaklanmasını İngilizler ve Fransızlar destekliyordu.
Anlaştığı aşiret reisleriyle Kuva-yı Milliye aleyhinde harekete geçen Cemil Çeto, Reşkotan Aşireti Reisi Sabri’ye şunları yazmıştı:
“Hükümet ve orduyu ortadan kaldırmak için, Garzan’da bütün aşiretler birleştik. Yalnız siz kaldınız.
Şayet siz bu anlaşmaya girmezseniz pişman ve perişan olacaksınız.”
Reşkotan Aşireti Reisi Sabri bu mektuba şu cevabı yazdı: “Ecdadım şimdiye kadar hep hükümetin sayesinde yaşadı ve reislik yaptı.
Ben de ecdadımın eserine uyacağım.
Hükümetten başka bir kuvvete boyun eğmem.
Ayrıca beni hiçbir kuvvet korkutamaz.” diyerek, düşmanların emellerine âlet olan Cemil Çeto’ya gereken cevabı verdi.
Haydaranlı Aşireti Reisi Hüseyin Paşa, 1920 yılı Mayıs ayında, Cemil Çeto’nun Aynkasır’daki evinde misafir kaldı.
O sıralarda İstanbul’da etkin olan Kürt Teali ve Teavün Cemiyeti’nin yayınlarını buraya getirmişti.
Bölgede dağıtılan bu yayınlarda: “Paris’teki delegemiz Şerif Paşa’nın bize bildirdiği üzere Barış Konferansı’nda Kürtlerin kaderi hakkında kesin karar verilmiştir.
Kürdistan bağımsız olacaktır.
İngiliz ve Fransızlar yakında Mustafa Kemal Paşa hükümetini bertaraf edeceklerdir.
Sizlere başarı haberi uçaklarla atılacak bildirilerde yazılıdır. Siz o zaman silâha sarılarak harekete geçeceksiniz.
Bunun için şimdiden hazırlanınız.”şeklinde kesin bir talimat etrafta dolaşmıştı.
Etrafı bu tür propaganda ile hazırlayan Cemil Çeto, 300 adamı ile Kuva-yı Milliye aleyhine harekete geçti.
İlk anda Garzan bölgesine hakim oldu.
Bunun üzerine 13. Kolordu tarafından 2. Tümen’e emir verildi. Tümen de takviyeli bir taburunu Cemil Çeto’nun,üzerine gönderdi.
20 Mayıs 1920 günü yapılan harekât kısa sürede sonuçlanmış, Cemil Çeto kuvvetleri her taraftan sarılmıştı.
Cemil Çeto kuvvetleri ya dağılmış ya da tutsak olmuşlardı.
Cemil Çeto da dört oğlu ile 7 Haziran 1920 günü teslim oldu.