Christiaan Huygens Kimdir | Bilim İnsanları Biyografileri |
Christiaan Huygens Kimdir Hayatı ve Buluşları Hollandalı fizikçi, matematikçi ve astronom (La Haye 1629-1965).
Christiaan Huygens Hayatı
Constantin Huygens’in oğlu; bilimsel bir ortamda yetişti, Leiden ve Breda üniversitelerinde okudu, matematik alanındaki yetenekleriyle dikkati çekti.
Geometri ile ilgili eserlerini bastırdıktan sonra fiziğe yöneldi ve kendi adıyla bilinen saati icat etti.
1663’te Londra’daki Royal society’ye kabul edildi.
1665’te Colbert tarafından Fransa’ya çağırıldı.
1680’e kadar Paris’te kaldı ve başlıca çalışmalarını burada yaptı.
Hollanda’da yalnızlık ve hastalık içinde öldü.
Christiaan Huygens Buluşları
Huygens’in yalnız matematik alanındaki başarıları bile ona büyük bilgin niteliğini vermeye yeterlidir.
Daha 1656’da, De Ratiociniis in Ludo Aleae adıyla, ihtimaller hesabının ilk eksiksiz incelemesini yaptı.
Açan ve açılan eğriler teorisini kurdu; bu teori ile eğrilik merkezlerinin tanımını yaptı ve sikloit’in özelliklerini buldu.
Şisoit’in doğrulaştırılmasını başardı; logaritma teorisini kurdu ve zincir eğrisi problemini çözümledi.
Astronomide, Kepler’in pozitif .göz merceklerinden daha üstün olan negatif göz merceklerini buldu; bu buluştan yararlanarak, Satürn halkası ile ilk uydusunu (1635), Merih’in dönmesini, Jüpiter’deki karanlık lekeleri ve Oriyon bulutsusunu (1656) keşfetti.
Yıldızların da birer güneş olduğunu ve çok uzaklardaki bu gökcisimlerinin çevresinde, belki insanların bile yaşadığı gezegenler dolandığını ilk öne süren Huygens’tir.
Fakat en büyük buluşları fizikte, özellikle mekanik ve optik alanındadır.
Louis XIV’e ithaf ettiği Horologium Oscillatorium’unda (Sarkaçlı Saat) [1673] dinamiğin maddeler sistemine ilk uygulanması olan bileşik sarkaç teorisini ortaya koydu: tersinir sarkaçta, asılma ve sahnim eksenleri arasında eşzamanlı basit sarkaç ile bunun karşılığının bulunduğunu keşfetti.
Sarkacı, saatlerde ayarlayıcı olarak kullandı, kol saatlerinde spiral zembereğin kullanılmasını teklif etti; maşalı eşapmanı keşfetti ve 1657’de bu sisteme karşı tepki tertibatını ekledi.
Merkezkaç kuvvet kavramını (1673) ortaya atan, zinde kuvvetler teoremini açıklayan ve eylemsizlik momentini tanımlayan da odur.
1669’da zinde kuvvetin ve hareket miktarının sakınımını göz önüne alarak çarpma probleminin doğru çözümünü verdi. 1660’ta kısıtlı bağıllık ilkesini tanımladı.
Traiti de la Lumiire (Işık Üstüne inceleme) [1678] adlı ünlü eserini Fransa’da kaldığı sırada yazdı; bu kitap daha sonra, 1690’da Leiden’de yayınlandı.
Onu Discours Sur la Cause de la Pesanteur (Yerçekiminin Sebebi üstüne Konuşmalar) takip etti.
Bu eserde, ışığın dalgalı yapıda olduğunu kabul etti ve bu hipotezden gerçek bir fizik teorisi kurdu.
ölümünden sonra, 1703’te yayınlanannarak, yansıma ve kırılma kanunlarını buldu.
ölümünden sonra, 1703’te yayınlanan Commentarii de Formandis Poliendisçue Vitris ad Telescopia adlı eserinde mercekleri yontma sanatını açıkladı ve yeni metotlar öne sürdü.
Müziği tutku derecesinde seven Huygens, Novus Cyclus Harmonicus’unda (Yeni Çevrimsel Armonikler) 31 basamaklı ılımlı ölçüyü inceledi.
Bütün eserleri, Gravesande tarafından Christiani Hugenii Zulchemii, dum Viveret Zeleni Toparchae, Opera Varia (1724) adıyla toplandı, Opera Reliqua ile tamamlanarak yayınlandı (1728).
