Cirit Sporu | Ansiklopedik Bilgi |
Cirit sporu hakkında bilgi,Cirit sporu kuralları,Cirit sporu ile ilgili bilgiler,Cirit sporunun tarihçesi,Cirit sporu nasıl oynanır,Cirit Sporu Türklerin en eski atlı spor oyunlarından biri olan cirit’in tarihi Orta Asya’ya kadar uzanır.
At üzerinde ve cirit adı verilen uzun sopalarla oynanır.
Cirit, 1 m uzunluğunda, kurutulmuş meşe veya yaprakları soyulmuş hurma dalından yapılan, oldukça ağır, kalın bir sopadır.
Cirit Sporu Nasıl Oynanır
Cirit oyununa katılacak olanlar iki takım halinde karşılıklı dizilirler.
Aralarında yaklaşık olarak 100 m’lik bir mesafe bulunur.
Dizilen takımlardan bir atlının, atını ileri sürerek karşı takımdan birinin adını çağırmasıyla oyun başlar.
Ona doğru atını sürerken elindeki ciridi de kendisine fırlatır. Sonra geriye dönüp dolu dizgin kaçmaya başlar.
Üzerine cirit fırlatılan atlı dörtnala kendisini kovalar.
Arkadan gelmekte olan, elindeki ciridi, kovaladığı atlıya fırlatır.
Bu sırada önde koşanın dizisinden bir başka atlı da onun peşine düşer.
Onun da hedefi, arkadaşını kovalayan atlıdır.
Oyun böylece sürer.
Cirit oyununda tek hedef atın sırtındaki binicidir.
Ciridin ata isabet etmesi, savuranın oyun dışı kalmasını gerektirir.
Bu yüzden atlılar kendilerini hedef alan ciritlerden korunmak için at üzerinde çeşitli hareketler yaparlar: eğilirler, dört nala giden atın iki yanına sarkarlar, hattâ daha usta cirit oyuncuları at üzerinde akrobasiye varan hareketler gösterirler.
Her isabet bir puan kazandırır ve bütün oyuncular ellerindeki ciritleri savurduktan sonra takımların elde ettikleri isabet sayısına göre yenmiş veya yenilmiş sayılırlar.
Cirit Osmanlılarda XVI.-XIX. yy. larda çok yaygın bir spordu.
Bir nevi savaş gösterisi gibi kabul edilirdi, XIX. yy. da saray çevresinde rakip takımlara bamyacı ve lahanacı adları takılmıştı.
Büyük binicilik mahareti yanında havada giden ciridi ustaca yakalamak gibi bir hüner de isteyen cirit çok tehlikeli bir oyundur.
Bu yüzden Mahmud II 1826’da cirit oynamayı yasakladı, fakat eyaletlerde oynanmasına engel olamadı.
Halk cirit meydanında ölenleri şehit sayıyordu.
Cirit. Anadolu’nun bazı bölgelerinde bugün de oynanmaktadır.
Avrupa’da, turnua adı altında yapılan düellolarla karıştırılan bir çeşit mızrak oyunu da cirit olarak kabul edilebilir.
XII. yy. da belirli biçimde ortaya çıkan, XIV. yy. da kaideleri konan bu oyunda iki atlı, ya bomboş veya bel yüksekliğinde ikiye ayrılmış bir alanda, sol ellerinde ucu küt uzun ciritleriyle birbirlerine, attan devirme amacıyla saldırırlar.
4 m uzunluğundaki bu ciritlerin ucu genişletilir, böylece iyice dayanıp destek alarak rakibi itebilmek sağlanmış olurdu.
XVII. yy. a kadar özellikle Almanya’da çok ilgi gören bu oyun 1559 yılında Fransa kralı Henri II’nin ölümüne yol açınca bu ülkede yasaklandı.
Yalnız Fransa ve Ingiltere’de bir süre daha devam ettirildi.


