Cosimo de Medici | Biyografi |
Cosimo de Medici Floransalı bankacı ve siyaset adamı (Floransa 1389-Careggi, Floransa 1464).
Giovanni di Bicci ve Piccarda de, Bueri’nin (Nannina denir) oğlu; ilköğrenimini camaldoli tarikatı rahiplerinin yanında yaptı.
Daha sonra, babası ticaretle uğraşmasını istediğinden dil öğrenimini derinleştirmeğe çalıştı: ünlü öğretmenlerden aldığı dersler sayesinde Latince, Yunanca ve Arapçayı ilerletti.
Böylece Özellikle doğulu tüccarlarla kolaylıkla iş yapma imkânını artırdı.
1415’te kilisece tanınmayan papa Johannes XXIII ile Köstence’ye gitti ve burada meşru papalık meselesini çözmek için toplanan imparator Sigismund taraftarı bir konsile katıldı.
Konsilin aldığı kararlar Johannes XXII’nin lehine olmadı (sonunda Johannes XXIII sürgüne gönderildi), ama Cosimo hapse girmekten güçlükle kurtularak memleketine dönmeyi başardı.
Burada özellikle bankacılık alanında çalıştı ve birçok bankanın (Sassi, Portinari, Benci, Tornabuoni) kontrolünü elinde tuttu.
Cosimo para ile ilgili konularda çok yetenekliydi ve düşüncelerini benimseyen ve piyasayı büyük ölçüde etkileyen birçok bankacıyı çevresinde toplamayı başardı.
Bundan başka göz kamaştırıcı ihtişamını tanıtlamak ve hanedanının prestijini kurtarmak için özel konaklar ve belediye sarayları yapımına büyük paralar harcadı.
Bununla birlikte Milano, Lucca ve Bologna’da Floransa cumhuriyeti hesabına görev aldı ve babasının hayatta olduğu sürece siyaset adamlarından çok, memur olmayan halk ile ilişki kurdu.
Ama babasının ölümünden sonra küçük burjuva ve zanaatçılar sınıfından destek alan Cosimo, Rinaldo degli Albizzi tarafından yönetilen hâkim oligarşi düzenine açıkça karşı çıkmaya başladı; Rinaldo’nun Lucca savaşını (1430) yönetme şeklini eleştirdi.
Venedik ve Floransa’nın Visconti’lerde yaptıkları savaşı bitiren Ferrara barışından (1433) sonra (Cosimo, Ferrara barışı görüşmelerine delege olarak katıldı), iki grup arasındaki çekişme iyice kızıştı.
Ortaya çıkan mali meseleler halkın hoşnutsuzluğunun artmasına yol açtı; Albizzi’ler, bu durumu düşmanlarından kurtulmak için en elverişli ortam saydılar.
Bir üst halk sınıfına geçmek istemekle suçlanan Cosimo (o devirde bir floransalı için çok ağır bir suçtu), senyörlük önünde kendini temize çıkarmaya davet edildi.
Ama, Cosimo’nun halk sınıflarındaki birçok taraftarı mırıldanmaya başladı; bu durum Cosimo’nun hayatını kurtardı (kanlı bir ayaklanma korkusu senyörlerin sert tedbirler almasını önledi), ama ailesiyle birlikte Floransa’dan sürülmesini engellemedi.
Cosimo önce Padova’ya,sonra Venedik’e gitti.
Venedik’te San Giorgio adasında benediktin tarikatı için Michelozza Michelozzi’ye büyük bir kütüphane yaptırdı (daha sonra bu kütüphaneyi Venediklilere verdi).
Bu arada Cosimo’nun taraftarları Floransa’da yeni bir senyör seçtirmeyi başardı; bu senyör, eylül 1434’te sürgün kararını kaldırarak Cosimo’yu Floransa’ya çağırdı.
Albizzi’ler yönetimi yeniden ele geçirmek ve Medici’lerin dönüşünü engellemek için silâhlandılar ama sonunda Floransa’da bulunan papa Eugenius IV’ün araya girmesiyle bazı şartlarla silâhları bırakmayı kabul ettiler (bununla birlikte floransa sokaklarında bazı silâhlı çatışmalar oldu).
6 Ekim 1434’te Cosimo şehre girdi ve parlak bir şekilde karşılandı.
Guicciardini’nin belirttiğine göre, Cosimo yurduna döndükten sonra, «İtalya’nın siyasi ve İktisadi hayatında Floransa’nın elde ettiği üstün yeri kaybetmemesi için yönetimi ele almayı gerekli gördü».
Ilımlı bir tutumla İktisadi ve siyasi işlerle uğraşırken, öte yandan sürgün, ve müsadere gibi işlere el attı.
Sonunda, Albizzi’lerden başka bütün güçlü rakiplerini sürdü (bazılarından ise öcünü kanlı bir şekilde aldı; kurbanlarının en ünlüleri arasında Bernando Guadagni’nin oğlu, Senyörlük sarayı penceresinden aşağıya fırlatılan Baccio d’Anghiari de vardır).
Kadastro reformuyla Cosimo’nun az gelirlilerin vergilerini indireceğini anlayan halk, Cosimo’yu daha da içten desteklemeye başladı.
Bu destekten güç alan Cosimo içeride daha geniş bir siyaset gütmeye başladı: Arno ırmağı üstünde ulaşımı artırarak tarımı destekledi, Floransa’nın İktisadi prestijini hep yüksekte tutarak (floransa ekonomisini çok geliştirdi) ticari faaliyeti artırdı, bilim ve sanat adamlarını korudu (Michelozzi dışında koruduğu sanatçılar arasında Landino, Leon Battista Alberti, Rinuccini, Brunelleschi, Angelico, Filippo Lippi, Ghiberti, Donatello sayılabilir).
Öte yandan önemli görevlere Medici’lere bağlı adamları getirerek ve kendisine siyasi yönden destek olan Yüzler meclisini kurarak (1458) durumunu sağlamlaştırdı.
Böylece eski kurumları yıkmadan veya kökünden değiştirmeden Cosimo, Floransa devletinin tek hâkimi ve senyörü oldu.
Pius II’nin 1459’da Mantova’ya karşı hazırladığı haçlı seferine katılmayarak ve Aragonlular ile Anjou’lar arasındaki yeni çatışmalarda tarafsız kalarak dış siyasette barışı ustaca korudu: aralarında zaten kişisel dostluk bağları bulunan Milano dukası Francesco Sforza ile askeri alanda bir bağlaşma yaptı ve böylelikle dış siyasette destek olacak güçlü bir müttefik kazanmış oldu.
Ayrıca zengin fakir bütün floransalılann savaş yüklerini azaltarak, son yıllarını barış içinde yaşamayı sağladı, ama uzun süredir çektiği damla hastalığı Cosimo’ya büyük acılar vermeye başladı; buna bir de üzücü olaylar (1463’te oğlu Giovanni’nin ölümü; damla hastalığına tutulmuş öbür oğlunun çektiği büyük acılar) eklendi.
Cosimo I, ağustos 1464’te öldü.
Floransalılar .Cosimo’ya parlak bir cenaze töreni yaptılar ve senyörlüğün aldığı bir kararla mezarının üstüne Pater Patriae («vatanın babası») yazıldı.