Deli Hasan Paşa Kimdir,Hayatı | Biyografi,Osmanlı Tarihi |
Deli Hasan Paşa Kimdir,Celali isyancısı, osmanlı devlet adamı (öl. 1606)- XVI. yy. sonlarında ortaya çıkan celali eşkıyalarından Karayazıcı’nın kardeşidir.
Deli Hasan Paşanın Hayatı
Karayazıcı, Sokulluzade Serdar Haşan Paşa tarafından bozguna uğratıldıktan ve firar ettiği Canik dağlarında öldükten sonra, Deli Hasan eşkıyanın başına geçti.
Şahverdi, Yular-Kısdı v.d. bazı âsilerle birleşerek Hasan Paşanın Diyarbakır’dan gelen ağırlığını ele geçirdi ve Tokat’ta Serdarı sıkıştırmaya başladı.
Deli Hasan Paşa İsyanı
Hasan Paşa yeter derecede kuvvet toplayamadığı için kaleye sığındı. Deli Hasan’ın eşkıyaları şehri zaptederek, Hasan Paşanın «Cennet bağı» diye adlandırdığı bahçeyi talan ettiler ve kaleyi kuşattılar.
Bir ay kadar süren kuşatmadan sonra kale önünde Hasan Paşa şehit oldu.
Paşanın para ve eşyasını aralarında paylaştılar ve Anadolu vilâyetlerini yağmaya giriştiler (1602).
Üzerlerine; Şam, Halep ve Maraş kuvvetleriyle Diyarbakır beylerbeyi vezir Hüsrev Paşa gönderildiyse de, disiplin kurulamadı.
Asker kışı bahane ederek Sivas yakınlarında dağıldı; bu haberi Ankara yakınlarında öğrenen Deli Hasan, Anadolu muhafazasında bulunan Hafız Paşa üzerine yürüdü.
Paşanın sığındığı Kütahya kalesini kuşattı; şehri yaktı ve kışlamak için Karahisar’a gitti.
İsyanı bastırmaya Güzelce Mahmud Paşa memur edildiyse de, İstanbul’daki olaylar yüzünden yola çıkamadı; Deli Hasan da kethüdası Şahverdi’yi İstanbul’a göndererek af diledi.
Aracılık yapan Yeniçeri ocağından Tornacıbaşı Hüseyin Ağanın ricası üzerine, bundan böyle Rumeli serhadlerinde cihat ve gaza etsin diyerek suçu bağışlandı ve Deli Hasan’a Bosna eyaleti beylerbeyliği verildi; Şahverdi ve Tornacıbaşı ile tabi, alem ve hilat gönderildi.
Bundan sonra eşkıyayı dağıtarak Gelibolu’dan Rumeli’ye geçen Deli Hasan Paşa 400 kadar adamının bölüklere alınmasını rica etti ve onların dokuz akçe ile ulufeciler ve garipler bölüklerine alınmalarını sağladı.
Gelibolu’dan geçişinde de olaylar çıkardı.
Kethüdası Kurd Kethüdayı Bosna’ya mütesellim olarak gönderdi; kendisi Belgrad’a Serdar Mehmed Paşanın yanına gitti.
Ancak, adamlarıyla birlikte yaptığı zulüm, devamlı şikâyetlere yol açtı, mütesellimlerinin Saray-Bosna ve Banaluka’da yaptığı çeşitli haksızlıklar üzerine Bosna’dan alındı ve Timişoara beylerbeyliğine nakledildi, iki yıl kadar kaldığı bu görevde de yolsuzlukları oldu.
Estergon’un geri alınmasından sonra Serdar Lala Mehmet Paşanın işareti üzerine Timişoara halkı Deli Hasan’ın adamlarına saldırarak katlettiler; kendisi Belgrad’a kaçtı.
Serdar kaymakamı Gazi Haşan Paşa, Deli Hasan’ı nezarete aldı ve durumu Divanı Hümayuna bildirdi; şeran katline fetva gelince idam edildi.
Tarihçi Naima’nın bildirdiğine göre, Bosna’da bulunduğu sırada, Venedik’e ve Papa’ya mektup göndererek 100 000 altın karşılığında Nova kalesi ile Akdeniz kıyılarındaki kaleleri vermeyi teklif etmiş ve bu hareketi meydana çıkmıştır.