Denemeler – Montaigne,Kısa özeti | Kültür,Sanat |

Denemeler – Montaigne,Michel de Montaigne’in kitabı.

On yıllık bir çalışmadan sonra Montaigne 1580’de Denemeler’inin iki kitabını yayımladı; eser 1582’de küçük değişikliklerle yeniden basıldı, 1588’de yapılan yeni basımda, önceki kitaplara göre 600’den fazla ek vardı ve üçüncü bir kitap eklenmişti.

Denemeler – Montaigne – Kısa özeti

Nihayet Montaigne çok geniş yeni bir baskı hazırladı, ama yayımlayamadan öldü; bu, 1595’te Pierre de Brach ve Mademoiselle de Gournay tarafından, bazı yanlışlıklarla yayımlandı.

Montaigne’in elyazması ise Bordeaux belediye kitaplığında saklandı ve bütün modern baskılara temel oldu.

1570’ten yazarın ölümüne kadar, «Denemelerin araştırma metodu» diyebileceğimiz metot değişmedi: Montaigne «kitaplığına» kapanıp okuyor ve okuduğu kitaplardan hareket ederek başka kitaplar üzerinde, devrinin yaşayışı üzerinde, seyahatlerle bir hayli zenginleşen kendi hayat tecrübeleri üzerinde düşünüyor, bir yandan da insan düşünce, ahlâk ve kurumlar hakkındaki görüşlerini yazıyordu.

Kesin bir plandan uzak bulunan yazma işini, düşüncelerini pek genel bölümler halinde toplayarak gerçekleştirdi; ayrıca ikinci ve üçüncü baskıda yapılan ekler de bölümlerin içine sıkıştı.

Bu ekler, Montaigne’in düşüncesindeki gelişme hakkında açık bir fikir verebilir.

Her şeyden önce Montaigne’in felsefi bir tasası vardı.

Yaşamayı seviyor, ölümden korkuyordu.

Bu yüzden, ölümü küçümsemeyi başaran eski filozof ve ahlâkçıları ve özellikle Seneca’yı örnek aldı: «Felsefe yapmak, ölmeyi öğrenmektir».

Okurken ve düşünürken daha pek çok şey öğrendi; özellikle hiç bir şeyin bilinmediğini ve insanların doğru diye ileri sürdükleri her şeyin çeliştiğini anladı.

Böylece Denemeler. şüpheci bir kitap niteliği kazandı.

Bununla birlikte Montaigne, burada kendini tanımayı ve kendi aracılığıyla «insanların durumunu tanımayı öğrendiğini belirtir.

Dolayısıyla, kendinde herkesin kendini bulabilmesi için, kendini tam bir serbestlikle anlatır.

Montaigne’den önce, ispat etmek veya anlatmak için yazılır ve düşünülürdü.

Montaigne, düşünme mekanizmasını anlamanın tadına varmak için düşündü; anlatmak için de tümü unsurlarına ayırdı, çözümledi.

Klasik psikolojik çözümleme edebiyatının Montaigne ile başladığı söylenebilir.

Her türlü bağnazlığa karşı olan, insan ve nesnelerde ortalama ölçüyü araştıran felsefî tutumu, XVII. yüzyılın «örnek insan» (honnete homme) anlayışını doğuran etkenlerden biridir.