Edirne Kıyamı Nedir | Osmanlı Tarihi |
Edirne vakası 1806, II. Edirne Vakası,Edirne Kıyamı Nedir Edirne kıyamı, Selim III’ün Rumeli yakasında Nizam-ı Cedidi kurmak istemesi üzerine devlet otoritesine karşı çıkan ayaklanma (1806).
Edirne Kıyamı
XIX. yüzyılın başlarında Balkanlara sarkan Rus tehlikesi, slavların isyan hareketleri ile âyin ve mütegallibenin (Pazvantoğlu, Tirsinikli İsmail, Yıllıkoğlu Süleyman, Dağdevirenoğlu v.b.) tehdidkâr durumları nizamıcedit kuvvetlerinin Rumeli’de de meydana getirilmesini gerektirdi.
Koyu bir nizamıcedit taraftarı olan sadaret kethüdası İbrahim Nesimi Efendinin hazırladığı tasarıya göre Karaman valisi Kadı Abdurrahman Paşa kumandasında 50 000 kişilik bir kuvvetin Rumeli’ye gönderilmesi kararlaştırıldı.
1806 Yılı haziran ayı başlarında 20 000 kişilik ordusuyla Abdurrahman Paşa Üsküdar’da konakladı ve orada bir hayli vakit kaybetti.
Bu sırada, görünüşte yenilik taraftarı olan Sadrazam Hafız İsmail Paşa, mütegallibe sınıfı ile işbirliğine girişti.
Rumeli ayanını kışkırtarak tedbir almalarını istedi.
Nizamıcedit askerlerinin kendilerini ortadan kaldıracağını, derhal Edirne’de toplanmalarını bildirdi.
Kadı Abdurrahman Paşa nizamıcedit kuvvetleri ile birlikte Edirne’ye doğru hareket edince, sadrazam İsmail Paşa bu işi durdurmak için acele ve gizli olarak Edirne ayanı Dağdevirenoğlu Mehmed Ağaya gönderdiği bir emirle Tirsiniklioğlunun da kendisi ile beraber hareket etmesini istedi.
Bu sırada İstanbul’da yeniçerilerin harekete geçtiği söylentileri de çıkınca sadrazamın kendi taraflarında olduğunu anlayan isyancılar Edirne’de kuvvetli bir birlik meydana getirdiler.
Edirne’de nizamı cedit ocağının kurulacağını ilân eden Edirne bostancıbaşısı Ahmed Ağa, kışkırtılan halk tarafından şehit edildi.
Öte yandan Silivri’ye gelen kadı Abdurrahman Paşa ve emrindeki kuvvetler, halkın muhalefetine rağmen şiddet kullanmak suretiyle yola devam ettiler.
Çorlu’ya doğru ilerlediler.
Bu kuvvetler Rumeli’nin her tarafında muhalefet ile karşılaştı.
Ordunun Edirne’ye kadar ilerleyebileceği şüpheliydi.
Bu durumda Sultan Selim III ve yakınları lüzumsuz çatışmaları önlemek için, Tekirdağ’a kadar ilerlemiş olan nizamıcedit kuvvetlerini! geri dönmesine karar verdiler.
Bu karar nizamıcedit aleyhtarlarının kuvvet kazanmasına ve Boğaz yamaklarının isyanın, sebep oldu.
Abdurrahman Paşanın Tekirdağ’dan dönmesi üzerine âsiler bazı isteklerde bulunarak, bu arada on kişinin katlin; istediler.
Abdurrahman Paşa, ordusu ile birlikte Karaman’a gönderildi, isyanın teşvikçileri (sadrazam İsmail Paşa ve şeyhülislâm Salihzade Ahmed Esad Efendi) işlerinden uzaklaştırıcaklarsa da gerçekleştirilmesi düşünülen yenilik hareketleri uzun süre gecikmiş oldu.