Hakkında Bilgi

Hakkında Bilgi,Ansiklopedik Bilgi

Tarih

Et Meydanı,Tarihi | Tarihi Yapılar İstanbul |

 

Aksaray Et Meydanı, Et meydanı aksaray, İstanbul Et Meydanı,Et Meydanı Et Meydanı (Meydan-ı lahm veya Lahim meydanı da denir), İstanbul’da, bir alanın adı.

Aksaray, Yusuf paşa çeşmesi karşısında, Bayrampaşa deresi boyunca uzanan Ahmediye caddesinin sağındaydı.

Et meydanının. Kanuni Sultan Süleyman’ın sadrazamlarından Makbul İbrahim Paşa tarafından Yeni odaların düzenlenmesi sırasında yaptırıldığı sanılır.

Makbul İbrahim Paşa, Yeni odalar yapılırken, yeniçerilere getirilen et tayınlarının kışlaya özel bir kapıdan sokulmasını uygun görmüş ve yeni açtırdığı yedi kapıdan birini bu işe ayırmıştı.

Böylelikle Et kapısının karşısındaki alana «Et meydanı» denilmeye başlandı.

Et meydanının çevresinde başka askerî kuruluşlar vardı.

Bunlardan en ünlüleri, yeniçeri baruthanesi, et tomruğu (yeniçeri kasaphanesi), Et meydanı mescidi ve yeniçeri talimhanesidir.

Et kapısı Damat İbrahim Paşa tarafından 1721’de onartılıp yanma bir de çeşme yaptırtıldı.

Mahmud II 1826’da eşkinci yeniçerileri yeniden düzenlerken Et meydanının adı Talimhane meydanı olarak değiştirildi.

Yeniçerilere ayrılan Edirnekapı ve Yedikule salhanelerinde kesilen etler seğirdim çavuş, usta ve neferleri tarafından her sabah Et meydanına getirilerek et tomruğuna teslim edilirdi.

XVII. Yüzyıldan sonra yeniçerilerin çıkardıkları ayaklanmalar Et meydanının siyasî bir ün ve önem kazanmasına sebep oldu.

Her yeniçeri ayaklanmasında bu meydan toplanma, isyanın başlama yeri oluyordu.

Geleneğe göre, ayaklanmanın belirtisi olarak kaldırılan yeniçeri kazanı Et meydanına konulur, isyancılara katılan cebeci, yeniçeri, topçu, top arabacı ortalarının bayrakları meydana dikilirdi, isyancılarla işbirliği yapan ulema, seyitler, esnaf takımı ve vezirler meydanda kurulan çadırlarda veya Et meydanını çevreleyen yeniçeri odalarında misafir edilir, ayaklanma süresince burada bir ordu pazarı kurulurdu.

1703 Ayaklanmasında Et meydanını dolduran isyan elebaşıları ve taraftarları Yenibahçe çayırını da kaplamıştır, isyancılar yığınaklarını Et meydanında tamamlar, dileklerini zorla elde etmek için meydandan Ağa kapısı, Babıâli ve Sarayı Hümayun’a doğru yürüyüşe geçerlerdi.

Ayaklanmanın ikinci bölümünde At meydanından geçilerek Demirkapı, Soğukçeşme kapısı, Babı Hümayun ve Ahırkapının tutulmasıyla saray kuşatılırdı.

Ayaklanmanın başlangıcında elebaşılar Et meydanında sert nutuklar söyler, padişahtan gelen haberler, tavizler burada isyancılara duyurulurdu.

Et meydanının ayaklanmalar sırasındaki durumunu 1703 cebeciler isyanı dolayısıyle Fmdıklılı Mehmed Ağa bütün ayrıntılarıyla anlatır.

Et meydanındaki son ayaklanma 16 Haziran 1826 yılında oldu.
 
Eşkinciliğe karşı ayaklanan yeniçeri zorba ve başları gene Et meydanında toplanmışlardı.
 
Ancak başta Mahmud II olmak üzere sadrazam Benderli Selim Mehmed Paşa, Ağa Hüseyin Paşanın kararlı tutumları sonucu ayaklanma bastırıldı; sonraki yıllarda bütün yeniçeri ocakları kapatıldı (1826).
 
Et meydanı da siyasî ün ve önemini kaybetti, adı Mahmud II tarafından «Talimhane meydanı» olarak değiştirildi.
 

Bir yanıt yazın