Feldspat Madeni Nedir,Özellikleri | Kimya Bilgileri |

Feldspat Madeni Nedir,Sodyumlu, potasyumlu ve kalsiyumlu olarak üçe ayrılan başlıca silikatlı mineral kümesi.Feldispatlar, kimyasal bileşimi sıcaklık koşullarına göre değişen silikatlardır.

Feldspat Özellikleri

İki kümede toplanırlar: Potasyumlu (KAlSİ3 O8) ve sodyumlu (NaAlSi308) bileşikleri kapsayan alkali feldispatlar: kalsiyumlu (CaAl2Si208) ve sodyumlu bileşiklerden oluşan plajiyoİdazlar.

Feldispatlar, çoğunlukla, çıplak gözle görülebilen büyük billurlar halinde bulunurlar.

Sertlikleri yüksektir (6,5); monoklinik ya da triklinik sistemde bodur prizmalar halinde billurlaşırlar.

Yanardağ kökenli kayaçlarda, çoğunlukla ince çubuklar (mikrolitler) halinde bulunurken, başkalaşım kayaçlarında büyük yuvarlak billurlar oluştururlar.

Feldispat billurları, genellikle bitişmiş haldedir.

Ortoz (potasyum feldispatı), iki billurun belli bir bakışım düzlemine göre bitiştiği ünlü Karlsbad tipi denen ikiz billurlar sergiler.

Başka feldispatlar, çok sayıda, birbirine paralel ya da çapraz küçük billurların birleşmesinden oluşmuş, daha karmaşık ikiz billur (girişim) biçimlerindedirler.

Mikroskopla bakıldığında, feldispat billurlarının, normalde saydam olduğu görülür.

Ama, bir bozunma sonucu, Küçük kil (kaolin) billurlan tarafından saydamsızlaştınlabilirler.

Bu bozunma, büyük billurlan, ortozda pembe ya da krem rengine, plaji-yoklazları soluk yeşile boyar.

Canlı yeşil renkteki amazonit, feldispatın değerli bir çeşididir. “Aytaşı”, renk renk yansılanan görüntülerini, birçok feldispat türünün çok özel bir karışımına borçludur.

Büyük billurların girişimleri, bazı süs taşlarına parlak görüntü sağlar.

Feldispatlar, özellikle, püskürük kayaçlarda bol bulunurlar ve granit kütlesinin 2/3’sini, bazalt kütlesinin de yarısını oluştururlar.

Püskürük kayaçların sınıflandırılması, içerdikleri kuvars oranına ve feldispatlarının yapısına bağlıdır.

Granit gibi kayaçlarda, en bol olanlar (%70) alkali feldispatlardır; bazalt gibi kayaçlarda, sodyum ye kalsiyum oranıyla birlikte, plajiyoklaz oranı da artar.

Plaji-yoklazlar başkalaşım kayaçlarında da bulunurlar ve sıcaklığa bağlı olarak değişen kimyasal bileşimleri, bu kayaçların sınıflandırılmasını sağlar.

Yer kabuğunun bazı bölgelerinde, potasyum feldispat bulunması, maddenin ergimeye başladığı çok büyük derinliklerin belirtisidir.

Tortul kayaçlarda, feldispatlara çok ender raslanmakla birlikte, feldispatlı kum taşları ve yalnızca sodyum açısından zengin minerallerden oluşmuş plajiyoklazlar bilinmektedir.

Feldispatlar, çok kolay bozunarak kile dönüşürler.

Sodyum ile kalsiyum, su etkisine en duyarlı elementlerdir ve suyun etkisiyle çözeltiye geçerler.

Tropikal ülkelerde olduğu gibi, katidan özütlenme (yıkanma) olgusunun şiddetli olduğu yerlerde, geriye yalnızca laterit kabuğunun ana maddesini sağlayarak, bunların toprak üstünde birikip verimsizleşmesine neden olan alüminyum bileşikleri kalır.

Ilıman ülkelerde, yıkanma olgusu daha hafiftir ve çeşitli killer (özellikle, fayans üretiminde kullanılmak amacıyla işlenen kaolin) oluşur.

Feldispatların bozunması, ayrıca, granitlerin tortulu kumlarına karıştıklarında, tarım ve hayvan yetiştirmeye son derece elverişli topraklar veren, çok sayıda başka kil çeşitlerini de oluşturur.