Geciktirici Şart Nedir | Genel Hukuk Bilgisi |
Geciktirici Şart Nedir,Geciktirici şarta bağlı olarak yapılan bir işlem, ancak kararlaştırılan şart gerçekleştirildikten sonra hukuki sonuç doğurur.
Mesela bir öğrenciye öğrenim yapmakta olduğu fakülteyi bitirmesi şartıyla yirmi bin lira bağışlanması halinde, bir geciktirici şart vardır.
İşlem ancak öğrencinin fakülteyi bitirmesi halinde hukuki sonuç doğuracak, yani yirmi bin lirayı ödeme borcu ancak o zaman doğacaktır.
Tarafların kararlaştırmış oldukları şartın geciktirici mi yoksa bozucu mu olduğu kesin olarak anlaşılmıyorsa. bunun geciktirici şart olduğu karinesi vardır.
Ancak bu karinenin aksinin ispatı mümkündür.
Geciktirici şarta bağlı olarak yapılan bir işlem için faiz ön görülmüşse, bu. şartın gerçekleşmesi anından itibaren işlemeye başlar.
Aynı şekilde zamanaşımı da ancak şartın gerçekleşmesiyle işler.
Satım sözleşmesinde hasar ancak geciktirici şartın gerçekleşmesiyle birlikte alacaklıya geçer.
Geciktirici şart hiç gerçekleşmezse, işlem hiç yapılmamış sayılır.
Bu sebeple de taraflar daha önce birbirlerinden bir şey almışsalar bunu geri vermek borcu altına girerler.
Bunun gibi, geciktirici şarta bağlı işlem için verilmiş olan rehin, kefalet gibi yan (fer’î) haklar da kendiliğinden ortadan kalkar.
Kanunun yapmış olduğu geciktirici ve bozucu şart ayırımı yanında öğretide şu ayırım yapılmaktadır:
1. tesadiifî şart. Meydana gelmesi tesadüfe veya bir üçüncü kişinin iradesine bağlı olan şart.
2. iradî şart. Meydana gelmesi taraflardan birinin iradesine bağlı olan şart.
3. karmaşık şart. Meydana gelmesi taraflardan birinin İra desiyle birlikte aynı zamanda tesadüfe bağlı olan şart.
4. müspet şart. Şart bir olayın meydana gelmesi ise, müspettir.
5. menfi şart. Bir olayın meydana gelmemesinin art edildiği hallerde menfî şarttan söz ediir.