I. Mustafa Hayatı,Dönemi Siyasi Olayları | Biyografi |
1. Mustafa Dönemi Önemli Olayları, 1.mustafa hakkında kısa bilgi, 1.Mustafa Hayatı, 1.mustafa kişilik özellikleri, I. Mustafa Hakkında Ansiklopedik Bilgi, I. Mustafa Hakkında Bilgi,I. Mustafa,Türk padişahı (Manisa 1591-îstanbul 1639).
Mehmed III’ün oğlu.
Ahmed I tahta çıkınca osmanlı soyundan başka erkek olmadığı için hayatına dokunulmadı.
1.Mustafa Hayatı
Ahmed I osmanlı soyundan en büyük şehzadenin tahta geçmesini kanun haline getirince Mustafa I akıl hastası olduğu halde tahta çıkarıldı (1617).
Mustafa I’in saltanat dönemi Valide Sultanın yönetimi altında geçti.
Hekimlerin bütün çabalarına rağmen aklî durumu düzelmedi.
Bunun üzerine Osman II (Genç) tahta çıkarıldı (1618).
1. Mustafa Dönemi Önemli Olayları
Mustafa I, Osman II tahtta kaldığı sürece Topkapı sarayındaki odasında mahpus tutuldu.
Osman II’nin tahttan indirildiği gün, yeniçeriler Mustafa I’i sarayın harem bölümünden alarak zor yoluyla tahta çıkardılar (20 mayıs 1622).
İstanbul sokaklarında ikinci kez tahta çıkışı ilân edilirken, yüzlerce kişinin çektiği bir hasta arabası içinde, akşam üzeri Ortacami’ye getirildi.
Yanında bulunan Valide Sultan isyana karışanlara ihsanlar dağıttı.
Mustafa I, Valide Sultanın sözüne uyarak eniştesi Davud Paşayı sadrazamlığa getirdi.
Bu arada Osman II de Ortacamı’ye getirildi.
Aynı gün öğle üzeri Mustafa I, annesiyle Topkapı sarayına geldi, aklî durumu sebebiyle sarayda büyük bir tören yapılmadı.
Sadrazam Davud Paşa, Mustafa I’den aldığı emir gereğince Osman II yi Yedikule’de öldürttü.
Osman II’nin Öldürülme olayı, Bağdat’ta Bekir Subaşı ve Erzurum’da Abaza Mehmed Paşanın isyanlarına sebep oldu. Sipahilerle yeniçeriler Osman II’nin katillerini ortaya çıkarmak için ayaklandılar.
Fatih camiinde toplanarak şeyhülislâm Yahya Efendiden bu konu ile ilgili fetva istediler.
Şeyhülislâm, Osman II’nin öldürülmesiyle ilgili kararın padişah tarafından verildiğini, konuyu inceleyebilmesi için öncelikle padişahtan emir alması gerektiğini bildirdi.
Bunun üzerine asker saraya giderek, Mustafa I’den katillerin idamım istedi.
Mustafa I, bu konuda kendisinin suçsuz olduğunu, katillerin bulunarak öldürülmesini emretti. Bu durum karşısında sadrazam Davud Paşa suçlu olduğunu anlayarak kaçtı.
Fakat kısa bir süre sonra yakalandı ve sarayda hapsedildi.
Davud Paşa, idam hükmü uygulanırken, Mustafa I’in fermanıyla Rumeli kazaskeri Mustafa ve Anadolu kazaskeri Yahya Efendilerden aldığı fetvaları koynundan çıkararak ortaya koydu, ölümden kurtulduysa da Yedikule’ye hapsedildi.
Kısa bir süre sonra yeniçeriler Mere Hüseyin Paşanın kışkırtmasıyla tekrar ayaklandılar ve sarayın önünde toplandılar. Durumu yakından takip eden şeyhülislâm Yahya Efendi zorbaların isteklerinin yerine getirilmesini padişaha bir mektupla bildirdi.
Mektup saraya ulaşınca sadrazam Gürcü Mehmed Paşa görevinden alındı ve Mere Hüseyin Paşa sadrazamlığa getirildi; bu defa âsiler defterdar Hasan Paşanın sadrazamlığa getirilmesini isteyerek gene ayaklandılar.
Daha sonraki günler Mustafa I’in aleyhine gelişti.
Bir divan toplantısında sadrazam, İlmiyeden birine kızıp söylenince bazı ilmiye mensupları Fatih camiinde toplanarak aklî durumu düzensiz olan Mustafa I’in hükümdarlık ve halifelik yapmasının caiz olmadığına karar verdiler.
Ayrıca ilmiye ilerigelenlerinden birine küfreden sadrazamın ve şeriat kurallarını yerine getirmeyen şeyhülislâm Yahya Efendinin görevinden alınmasını istediler.
Toplantıya çağrılan Yahya Efendi padişahla konuşmadan karar veremeyeceğini söyleyerek toplantıdan ayrıldı.
Kendisine katılanlarla birlikte Üsküdar sarayına gitti.
Durumu padişaha anlatarak sadrazam Mere Hüseyin Paşayı görevinden aldırdı.
Bunun üzerine yeniçeri ve sipahiler sadrazamdan hoşnut olduklarını bildirerek Hüseyin Paşanın sadarette kalmasmı sağladılar, fakat Mere Hüseyin Paşa kısa bir süre sonra yerini Kemankeş Ali Paşaya bırakmak zorunda kaldı.
Bu olaylar, annesinin sözünden dışarı çıkmayan, devleti onun isteklerine göre yöneten Mustafa I’in tekrar tahttan indirilmesine yol açtı.
Valide Sultan, sadrazam ve şeyhülislâmla oğlunun hayatına dokunulmaması hususunda anlaştı.
Bu anlaşmadan sonra Davutpaşa sarayında bulunan Mustafa I Topkapı sarayına getirildi (1623).
Padişahlara ait bir daireye hapsedildi.
Burada on altı yıl yaşadı. Murad IV tarafından öldürtüldü (1639).