İbni Deysan Kimdir,Hayatı | Filozof Biyografileri |

İbni Deysan İran asıllı suriyeli filozof (154 – 222).

Süryanîce adı Berdesanes tir.

Anne ve babası İran’dan Edessa’ya (Cufa) göçtü (139).

Eğitim ve öğrenimini kral Ma’nu’nun sarayında şehzade Abgar ile birlikte gördü.

Heyet ve nücûm bilimleri üstünde çalıştı.

Hıristiyanlığı kabul etti (179).

Valentin, Marcion ve gnostiklere karşı olmakla birlikte evren hakkında onların sistemini andıran bir sistem kurdu.

Müslümanlar onun sadece «İyilik ve Kötülük» ile «Aydınlık ve Karanlık» hakkındaki teorilerini bilirler.

Bu teoriler, Deysan’ın ikicilik görüşüne bağlı olduğunu gösterir.

Kurduğu mezhep Ortaçağın son zamanlarına kadar sürdü.

Mezhebini benimseyenler iki gruba ayrıldı.

Bir kısmı Aydınlık’ın kendi isteği ve iradesiyle Karanlık’a karıştığını, öteki kısmı ise Aydınlık’ın kendi isteği dışında Karanlık’ın kötülük ve kokuşmuşluğunun baskısında kaldığını ve bundan kurtulmaya çalıştığını öne sürdü.

Taraftarlarına Fırat nehrinin denize döküldüğü bölgede, Çin ve Horasan’da tek tük rastlanır.

Mannes’in öncüsü sayılır.

Bir müneccim olması gerçeğe daha yakındır.

Yıldızların, yaratıkları yöneten ve onlara hükmeden reisler olduğunu kabul ediyordu.

Ona göre kader, Tanrı tarafından gezegenlere ve dört unsur’a verilmiş fiil tarzıdır.

Bu fiil ruha doğru inince akılları, cisme doğru inince de ruhları ıslah eder, insan hayatı, tabiat kanununa bağlıdır. İnsan hürriyeti kader ile savaşarak imkân nispetinde ona karşı koymaktır.