İlhak Etmek Nedir,Ne Demek | Uluslararası Hukuk |

İlhak Etmek Nedir Ne Demek Ülke ilhak’ı çoğunlukla savaş sonunda yapılan barış antlaşmalarıyla olmaktadır.

Ancak bu durum barış zamanında da ve antlaşma ile de gerçekleşebilir.

Meselâ, Türkiye, Irak ve İngiltere arasında 5 haziran 1926’da imzalanan «Hudut ve Hasenei Hemcivarî muahedenamesi» ile Türkiye, Musul’u Irak’a bıraktı.

Daha sonra, 23 haziran 1939’da Ankara’da Türkiye ile Fransa arasında imzalanan «Türkiye ile Suriye Arazi Mesailinin Katî Surette Hallini Mutazammın antlaşma» ile Fransa, Hatay’ı Türkiye’ye terketti.

Her iki durumda ilhak, tarafların gerçek rızalarının ifadesi değilse bile, hukukî açıdan iki taraflı bir işlem olmaktadır.

Buna karşı, tek taraflı olarak yapılmış ilhaklar da vardır.

Avusturya, 13 temmuz 1878 antlaşmasıyla sadece idaresini elde ettiği Bosna-Hersek’i 1908 de ilhak etti.

İlhak ve İşgal Arasındaki Fark

İngiltere de 4 haziran 1878 antlaşmasıyla bazı şartlarla idaresini kendisine bıraktığı Kıbrıs adasını, S kasım 1914’te tek taraflı olarak ilhak etti.

Türkiye daha sonra, Lozan antlaşmasıyla (md. 20) Ingiltere tarafından yapılan ilhakı tanıdığını açıkladı.

Ülke ilhakı, o ülkede yaşayanların, ilhak eden devletin hâkimiyeti altına geçmelerini gerektireceği için, oradaki halkın arzusunun plebisit yoluyla göz önünde bulundurulması gerektiği ileri sürülmüştür, özellikle, Birinci Dünya savaşını sonuçlandıran barış antlaşmalarında plebisiti öngören kurallara yer verildi.

Meselâ Versailles sözleşmesi uyarınca (md. 50) 13 ocak 1935’te yapılan Saar plebisitiyle Saarlılar, oybirliğine yakın bir çoğunlukla Almanya’ya katılmayı istediklerini açıkladılar.

İkinci Dünya savaşından sonra imzalanan barış antlaşmalarında ise tek bir plebisit öngörüldü. (Tende ve Brigue bölgesi hakkında).

İlhak edilen ülke halkına vatandaşlık konusunda bir seçme hakkı tanınabilir.

Meselâ, 16-29 eylül 1913’te Bulgaristan ile İstanbul’da yapılan barış antlaşmasında (md. 7), V 14 kasım 1913’te Yunanistan ile yapılan antlaşmada (md. 4), 24 temmuz 1923 Lozan antlaşmasında (md. 30), Türkiye ile Fransa arasında 23 haziran 1939’da akdedilen «Türkiye ile Suriye Arasında Arazi Mesailinin Katî Surette Hallini Mutazammın antlaşma» d a (md. 2-5), Kıbrıs cumhuriyetinin kurulmasına ilişkin olarak, 16 ağustos 1960’ta akdedilen antlaşmanın D ekinde böyle bir seçme hakkı tanındı.

İlhak edilen ülkelerin ahalilerinin mübadele edilmesi de mümkündür.

16-29 Eylül 1913 antlaşmasında, 15 kasım 1913 tarihli antlaşmada, Lozan antlaşmasında da ahali mübadelesi öngörüldü.