Karlofça Antlaşmasının Önemi ve Tarihteki Rolü

Karlofça Antlaşması Hakkında Bilgi,Karlofça Antlaşmasının Önemi ve Tarihteki Rolü,Osmanlı Devleti İle Almanya, Venedik ve Lehistan arasında 26 ocak 1699’da, Rusya İle de 14 temmuz 1700’de imzalanan antlaşma.

Zenta yenilgisinden (11 eylül 1697) sonra Osmanlı devleti barış yapmaya taraftar göründü.

Bu sırada Fransa ile anlaşmazlık işinde bulunan Avusturya, Osmanlılar ile barış yapmak istedi.

Venedik hükümeti, Avusturya’nın dileklerine boyun eğmek zorunda kaldı.

Kutsal İttifakın diğer iki üyesi Lehistan ve Rusya ise, savaşı sürdürmek; buna karşılık Avrupa meselelerinde önemli rol oynayan İngiltere ve Felemenk hükümetleri de Avrupa’da barışı kurmak istiyorlardı.

Amcazade Hüseyin Paşa Osmanlı hükümetinin barış isteğini Avusturya’ya bildirdi ve Erdel’deki osmanlı haklarının korunması, bazı kalelerin yıktırılması gerektiğini ileri sürdü.

Bununla birlikte Avusturyalıların Erdel üstündeki ısrarlarını kabul etmek zorunda kalan Hüseyin Paşa, diğer şartları 27 ocak 1698’de, Edirne’de bir protokala bağladı.

23 Temmuz 1698’de, padişah Mustafa II, reisülküttâp (hariciye vekili) Râmi Mehmed Efendiyi başmurahhas ve A. Mavrakordato Beyi, büyükelçi ve ikinci murahhas olarak görevlendirdi.

Uzun görüşmelerden sonra Avusturya imparatoru Leopold I’in teklif „ ettiği buluşma yeri (Karlofça kasabası) iki tarafça kabul edildi.

Görüşmelere katılacak olanlar: Avusturya heyetinden C. d’Oettingen, C. de Schlick, C.Marsigli, Til ve Talman; Lehistan murahhası P.de Posnanie Kojeskie Malacowsky, rus elçisi Bo-ganawitsch Wasnitzinow ve Venedik mümessili Ch. Carlo Ruzzini idi.

13-16 Kasım tarihleri arasında yapılan dört görüşme sonunda Macaristan sınırı çizildi.

Bosna sınırında Posut’dan Brot kalesine kadar Sava nehrinin sınır olması kabul edildi.

Bununla birlikte Brot (Brod), Dobay (Debej), Yesanofçe (Jasenowaç), Dupiçe (Dubica), Kostayniçe (Kastajnica), Novi, Krupa, Bıhke kaleleri üstünde birçok münakaşa yapıldı.

Nihayet Kostayniçe’nin Avusturya’da kalmasına karşılık, diğerlerinin boşaltılması kararlaştırıldı.

Karlofça Antlaşması Sonuçları 

Sınır meseleleri böylece çözümlendikten sonra, hukuki, ticari ve askeri bölümlere geçildi.

Jitva (Jitwa) sözleşmesi, Osmanlılarca da kabul edildi ve bu antlaşmanın 25 yıl süre ile geçerli olması kararlaştırıldı.

Avusturya ile görüşmeler devam ederken diğer devletler ile de görüşmelerin tamamlanmasına çalışılıyordu: Lehisten ile 22 kasımda başlayan görüşmeler sonunda 11 maddelik bir antlaşma yapıldı.

Buna göre, Osmanlı imparatorluğu Padolya’yı boşaltacak ve Ukrayna’da kurduğu Kazak hatmanlığını ortadan kaldırarak bu topraklardan çekilecekti.

Ayrıca Cameniec kalesini tahrip edecek, Kırım akınlarının durdurulacağı konusunda garanti verecek, bunlara karşı Boğdan’da Lehlilerin işgali altında bulunan Suçeva (Suczava), Roma (Romania) Nemçe (Njamtzo), Soroka (Soroca) ve Kampulek kalelerini geri alacaktı.

Karlofça konferansının en uzun süren görüşmeleri Venediklilerle oldu.

Ruzzini’nin Edirne mukavelenamesini tanımak istememesi üzerine, 17 kasımda başlayan görüşmeler uzadı.

Sonunda Avusturya işe karıştı ve antlaşma maddelere bağlandı (23 ocak 1699).

Buna göre, Ayamora (Archipel) adalarındaki mevcut durumun korunması, Korent denizinin kuzey kıyılarını içine alan uzun kıyının Osmanlılara bırakılması Preveze ve Rumeli Kasteli (Romania) kalelerinin yıktırılması, İnebahtı’nın (Lepanto) boşaltılması, Raguza sınırında olan Kataro (Cattora), Trebinye (Terebinje) ve Zazin kalelerinin Türklere geri verilmesi, bunlara karşılık Dalmaçya kıyısındaki Kunin (Knin), Siyne (Sign), Verlice (Verlico), Delovar, Zadvar, Vergoriçe (Vergorac) ve Çiklit (Cydut) kalelerinin Venedik işgalinde kalması kararlaştırıldı.

Rus murahhası ile ilk görüşme 19 kasımda yapıldı.

Rami Mehmed Paşa, Dnieper ağzında bulunan Togan, Nusret, Kerman, Gazikerman ve Kılburun kalelerinin boşaltılmasını istedi; Azak ile dolaylarının Rusya’ya bırakılabileceğini bildirdi.

Fakat rus murahhasının, fazla bir yetkisi olmadığını ileri sürmesi üzerine, Rusya ile bir antlaşmaya varılamadı.

Bununla birlikte 24 ocak 1699’da Rusya ile iki yıl süreli bir antlaşma yapıldı.

Daha sonra İstanbul’da aynı Türk heyeti ile rus murahhası Ukrayntsev arasında, 14 maddelik bir barış antlaşması imzalandı (15 temmuz 1700).