Karluk Boyu | Tarih Makaleleri |
Karluklar devleti özellikleri, Karluklar hakkında bilgi, Karlukların özellikleri,Karluk Boyu Hakkında Bilgi ,Türk boylarından biri.
Kartuklar hakkında tam ve kesin bilgi yoktur: VIII. yy. ortalarına doğru, Yedisu eyaletini hâkimiyetleri altına aldılar.
Altaylar’dan yavaş yavaş Amuderya kenarına kadar indiler.
715’te Çinlileri yenilgiye uğratan Araplar tarafından Fergana eyaletini kısmen boşaltmak zorunda bırakıldılar. 776’da Suyab’ı işgal ederek, burayı başkent yaptılar.
Hükümdarları, «cabgu» unvanını taşıyordu.
Yerleştikleri bölgenin ticaret bakımından önemli olması dolayısıyle orta asya kültürünün yayılmasında ve yerleşmesinde rol oynadılar.
Orta asya ticaretini ellerinde tutan Soğdların Batı ile Çin arasındaki kervan yollarını kullanmaları, karluk ülkesini de etkiledi.
Karluk ülkesi şehirleri arasında, bugün bile önemli sayılan Tasla (bugün Evliyata), Nevikent, Merke, Kulan (bugün Tartı) vardı.
Çağının en önemli ticaret merkezlerinden biri sayılan Kermikent, Karlukların büyük bir boyu olan Labanlar tarafından yönetiliyordu.
«Manak» unvanını taşıyan bir Karluk Boyu emîri tarafından yönetilen Barshan şehri savaş sırasında, altı bin kişilik kuvvet çıkaracak güçteydi.
Kartuklar aynı kervan yolunda yerleşmiş bulunan diğer türk boyları ile de ilişki kurdular.
Bunların arasında, Dokuzoğuzlar, Yağmalar, Çigiller vardı.
Karluklar X. yy.a doğru Yedisu eyaletinin en imtiyazlı ve kültürlü topluluğu idi.
Konup göçtükleri bölge, Talaş vâdisinden Doğu Türkistan’ın Tarım ırmağına kadar uzanıyordu.
Karlukların yerleştikleri bölgenin merkezi Balasagun şehriydi.
Bu şehir Kâşgarlı Mahmud tarafından türk hakanlarının şehri olarak adlandırılmıştır.
Doğu kaynaklarına göre Karlukların yaşadıkları bölge, çok verimliydi.
Bölgede avcılık ve göçebelik dışında tarım hayatında da bazı gelişmeler görülmüştür.
Doğu Türkistan ile Maveraünnehir sahasını kaplayan ve ilk islâm türk devleti olan Karahanlı devletinin temel bünyesini, Karluklar ile Uygurlar meydana getirmekteydi.
Orta Asya Türklüğünün bu çağda meydana getirdiği türk İslâm kültürünün doğuşunda Karluklar, büyük ölçüde rol oynamışlardır.
Karluklar kaynakların da verdiği bilgiye göre birtakım boy ve soylara ayrılmışlardı.
Kâşgarlı Mahmud, Çigil Türklerinin Karluklardan ayrılmış bir boy olduğunu söylemektedir.
Yağmalar da Karluklardan sayılmaktadır.