Kerpiç Nedir,Yapımı | Ansiklopedik Bilgi |
Kerpiç Hakkında Bilgi,Kerpiç Nedir,Kerpiç yağlı balçık çamuru içine, saman karıştırıldıktan sonra tahta kalıplara dökülür ve güneşte kurutularak elde edilir.
Daha çok, taş ve tuğlanın kolay elde edilemediği yerlerde kullanılan bir yapı malzemesidir.
Taşıyıcı gücü yüksek olmadığı için, genellikle tek katlı yapılarda kullanılır.
Kerpiç Yapımı
Kerpiç yapıların temel ve subasman kısmı moloz taşından yapılır, kireçli ve samanlı çamur harçla örülür.
Bu taş duvar üstüne, karşılıklı ağaç tabanlar konur.
Tabanlara, kerpicin de içine geçecek biçimde ağaç kamalar mıhlanır.
Bunların üzerine kerpiçler örüldükten sonra, yine bir sıra ahşap hatıl atılarak bağlanır ve tekrar kerpiç örgüye devam edilir, istenilen duvar yüksekliği elde edilince, karşılıklı duvarların üstüne, birer karış ara ile, yuvarlama denilen, soyulmuş ağaçtan kirişler koyularak yapının üstü örtülür.
Yuvarlamaların üstüne tahta veya kaba hasır döşenir.
Bu örtünün üstüne de kamış veya çalı çırpı serilir, saman karıştırılmış çamur tabakasıyla kaplanarak iyice çiğnenir.
Böylece elde edilen döşeme, üzerine 30-40 sm kalınlıkta, çorak adı verilen toprak tabakası daha çekilerek, sağlamlaştırılır.
En üstü de, su geçirmemesi için tuz yayıldıktan sonra iri dere kumu serilerek loğtaşı denilen silindir biçimli ağır taşla sıkıştırılır.
Böylece yapının üstü düz bir dam durumuna getirilir.
Yalnız yağmur sularının akabilmesi için az bir eğim verilir.
Duvarların üstüne gelen kısma 40-50 sm yükseklikte çelen adı verilen kerpiç bir duvar örülür.
Dam üstündeki yağmur suları, binanın dış duvarını aşındırmaması için, dışarıya uzatılmış çörtenlerle akıtılır.
Çörtenlerin ucuna, suyun aynı noktaya akarak oyuntu yapmaması için 20-30 sm uzunlukta tahtalar eklenir.
Bu yolla yapılan bazı evlerde bu damlara içeriden bir baca ile, bazılarına da dışarıdan dayama merdivenlerle çıkılır.
Her evin damında sürekli olarak duran bir loğtaşı vardır.
Yağmurun ve sıcağın etkisiyle toprak döşeme çatladığı zaman, taş yuvarlanarak çatlaklar kapatılır ve suyun içeriye sızması önlenir.
Kerpiç, su ve depreme dayanıklı bir malzeme değildir.
Bu yüzden kerpiçle yapılan bazı yapılarda, duvarın içine ahşap direkler ve payandalar konur.
Bu elemanların kullanıldığı yapı işlerine dolma veya hımış denir.
Hımışta dolgu malzemesi olarak pişmiş tuğla da kullanılır.
Böyle yapılan yapılarda duvarların taşıma gücü daha fazla olduğundan ahşap çatı ve kiremit örtüsü de kullanılabilir.
Kerpiç, Orta Asya ve Anadolu’da uzun zaman kullanılan olan bir yapı malzemesidir.
