Kocaeli Tarihi | Ansiklopedik Bilgi |
Kocaeli Tarihi,Daha önce Selçukluların hakimiyetine giren bölge haçlı seferi sırasında (1079) imparator Aleksios Komnenos’un eline geçti. Ancak Orhan Gazi’nin ilk hükümdarlık yılında (1326) yeniden bölgenin fethine başlandı.
Kartal’a yakın Şamandıra ve Aydos kaleleri Rumlardan alındı. Nikomedia (İzmit) ise, kuşatma sonucunda ele geçirildi. Fakat şehrin fethinden Önce Akça Koca öldü. Bu bölge, Akça Koca’nın Rumlara karşı savaşacak arkadaşlarına zeamet olarak verildi.
Bir aralık Osman Gazi’nin büyük oğlu Süleyman Paşa Kocaeli’de yeni fethedilen arazinin başına geçirildi. Timur istilası sırasında, onun akıncıları tarafından yağmalandı.
Osmanlı fetret devrinde, kısa bir süre için Bizanslıların eline geçti. Fakat 1419’da Hereke,Gebze, Pendik ve Kartal, Gazi Timurtaşoğlu Umur Bey tarafından yeniden fethedildi.
Osmanlı hâkimiyeti altında, Kocaeli, önceleri Anadolu eyaletine bir^ sancak olarak bağlandı. XVII. yy.a doğru Kapudanpaşa eyaleti içinde yer aldı.
Kocaeli sancağı İstanbul boğazı kıyılarına kadar uzanıyordu. Fakat Üsküdar ve bölgesi ayrı tutularak padişah hasları arasında sayıldı. XIX. yy. başında Kocaeli sancağı Hüdevendigar (Bursa) eyaletine verildi.
Vilayet taksimatına geçildikten sonra (1867) Kocaeli sancağı, merkezi olan İzmit’in adı ile anılmaya başlandı. Bu arada bir süre İstanbul vilayetine bağlandı. 1888’de ise, doğrudan doğruya Dahiliye nezaretine bağlı müstakil bir mutasarrıflık (müstakil sancak) oldu.
O sıralarda sancağın nüfusu 223 000 idi. Adapazarı, Kandıra, Geyve, İzmit ve Karamürsel adlı 5 kazası vardı. Daha sonraları Yalova kazası kurulunca İstanbul vilayetinden alınan Gebze kazası İzmit’e bağlandı.
Yakın yıllarda ise, Hendek, Akyazı, Karasu ve Değirmendere kazaları kuruldu; Yalova kazası İstanbul iline bağlandı. Cumhuriyet devrinde Kocaeli adı İdari bölgeye, İzmit adı merkeze verildi; sancak da vilayet oldu.
1954’te vilayetin doğu kısmı (Adapazarı, Sapanca, Geyve, Akyazı, Karasu, Hendek ilçeleri) ayrılarak merkezi Adapazarı olmak üzere Sakarya ilini meydana getirdi; yeni bir ilçe olarak Kocaeli sınırları içinde kurulan Kaynarca, son yıllarda Sakarya iline geçti,