Krom Nedir,Özellikleri | Ansiklopedik Bilgi |

Krom Nedir,Nerelerde Kullanılır,Krom, atom numarası 24, atom ağırlığı Cr = 52,01 olan kimyasal elementtir.

Kromun Özellikleri ve Kullanım Alanları

1797’de, Sibirya’daki bir maden yatağında Vauquelin tarafından bulundu ve ancak 1854’te Bunsen tarafından tek olarak elde edilebildi.

Krom hafif mavi parıltıları olan beyaz bir madendir.

Yoğunluğu 7,1’dir; ısıya çok dayanıklıdır ve demirden çok daha güç olarak, ancak 1600°C’ta ergir.

Çok serttir, kimyasal etkenlerle aşınmaz, özellikle havada oksitlenmez ve parlaklığını korur.

Yüksek sıcaklıkta, oksijen ve klorda yanabilir; karbonla birleşerek karbürler verir.

Hidroklorik asit içinde erir.

Krom bileşikleri. Kromun başlıca üç oksidi vardır: baz özelliği gösteren krom II oksit CrO ve krom III oksit Cr2 O3; bunlara krom tuzları tekabül eder.

Asit özellikleri taşıyan krom anhidrit (krom trioksit) CrO3, kromatları ve bikromatları verir.

Krom II tuzları. Bunlar iki değerli krom tuzlarıdır. CrO oksidi siyah bir tozdur; Cr (OH)-, krom hidroksit san bir çökeltidir, her ikisi de havada kolayca yükseltgenir.

Krom II klorür CrCI2 ve krom II sülfat CrSO4 gibi krom II tuzları mavi renklidir.

Bu tuzlar çok indirgendir, kolayca krom III tuzlarına dönüştüğü için ancak havasız ortamda saklanabilir.

Türkiye’de krom cevheri Sibirya’da bulunuşundan (1762) 86 yıl sonra Bursa yakınlarında bulundu ve işletilmeye başlandı (1848).

Kısa bir süre sonra, Türkiye’nin krom üretimi dünya üretiminin yüzde 60’ına yükseldi.

Türkiye’de çıkarılan kromun dünya piyasalarında ilgi görmesi üzerine yeni yataklar arayan yabancı firmalar, Fethiye yakınlarında yeni bir damar ortaya çıkararak işletmeye başladılar (1927); buradan 80 000 t maden elde edildi.

Türkiye’deki krom yataklarının bol, fakat 80-100 bin t’luk dağınık rezervler halinde olduğu anlaşılarak araştırma alanları genişletildi.

Maden Tetkik Arama enstitüsü tarafından doğuda Guleman yatakları bulundu (1935).

Böylece üretim ve buna paralel olarak da ihracat arttı.

1953’te Güney Amerika’da zengin krom cevheri bulunması fiyatları etkiledi.

Türk kromunun başlıca alıcısı olan A.B.D., ihtiyacını buradan karşılamaya başlayınca Türkiye’de krom üretimi duraklama, hatta gerileme dönemine girdi.

1957’de fiyatlarda meydana gelen yükselme, Türkiye’nin krom ihracatını yeniden arttırdıysa da eski seviyeye çıkaramadı; çünkü başka ülkeler de üretim seviyesini hızla ayarlamış bulunuyordu.

1964’te üretime yeniden hız verildi. Bu dönemde ihracat 571 000 t’a kadar yükseldi (1965) ve daha sonraki yıllarda bu miktar aynen korundu.

XIX. yy. ortalarından başlayarak Türkiye’nin başlıca ihracat malları arasına giren krom, Maden Tetkik Arama enstitüsünün sürekli çalışmaları sonucu 1200 yerde tespit edildi.

Bu yatakların toplandığı iller, Afyon, Ankara, Antalya, Balıkesir, Bilecik, Bitlis, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Denizli, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Isparta, İçel, İzmir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Maraş, Muğla, Sivas, Siirt, Sinop, Tunceli ve Van’dır.

Araştırmalar sonunda, Türkiye’nin krom rezervlerinin yaklaşık olarak 60-100 milyon tonu bulduğu, bunun 25 milyon t’unun yüksek, 35 milyon Tunun da düşük tenörlü olduğu tespit edildi.

Türkiye’de krom üretimi hem devlet, hem de özel sektör tarafından yapılır, taretimde devletin payı yüzde 25, özel kesimin payı ise yüzde 75’tir.