Kürboğa Kimdir,Hayatı | Biyografi,Tarih |

Kürboğa Kimdir Ebu Said Kıvamüddevle. Selçuklu kumandanı ve Musul emîri (öl. Hoy 1102).

Selçuklu imparatoru Melikşah’ın ölümünden sonra (1092) meydana gelen karışıklıklarda Melikşatı’ın karısı Terken Hatun tarafından sultanın büyük oğlu Berkyaruk’u yakalamak için İsfahan’a gönderildi.

Terken Hatun taraftarı Azerbaycan valisi İsmail bin Yakutî’nin sultan ilân edilen Berkyaruk ile yapılan savaşta yenilmesi üzerine (1093) Berkyaruk’un hizmetine girdi ve onun kumandanı olarak, Suriye meliki Tutuş üstüne yürüdü. Tutuş tarafından esir alınarak Humus kalesine hapsedildi.

1095’te Tutuş’un ölümüyle kurtulduktan sonra Diyarbakır ve Elcezire bölgesinde Tutuş tarafını tutanlara karşı harekete geçti. Harran’ı, sonra Nusaybin’i ele geçirdi.

Kendine rakip gördüğü Ukaylîlerden Muhammed’i öldürttü.

Uzun bir kuşatmadan sonra. Musul’u aldı (1096).

Kendisine yardımcı olan kardeşi Altuntaş’ı şehirde yağma yaparak zorla para aldığı için öldürdü.

Musul’da tek başına kaldıktan sonra Rahbe’yi eline geçirdi.

Haçlıların Antakya kuşatması sırasında, Berkyaruk taralından Antakya valisi Yağı-Sıyan’a yardıma gönderildi.

Antakya’ya giderken Frankların merkezi Urfa üzerine yürüdü (1098).

Üç hafta kadar süren bu kuşatmadan bir sonuç elde edilemedi.

Bu duraklamadan yararlanan Haçlılar Antakya’daki muhafızları elde etmeye çalıştılar; Firuz adlı bir muhafızın yardımıyla şehri ele geçirdiler.

Ertesi gün yetişen Kürboğa, kaleyi alarak şehri kuşattı.

Bu büyük ve sürekli kuşatma yüzünden şehirde açlık başgösterdi; haçlılar şehirden ayrılmaya başladılar.

Fakat uzak görüşlü olmadığı gibi, yanındaki emîrlerin de sözlerini dinlemeyen Kürboğa haçlıların şaşkınlığından yararlanarak şehri ele geçireceğine, kendiliğinden teslim olmasını bekledi.

Bu sırada hıristiyanlan mânevi yönden kuvvetlendiren «kutsal mızrak» olayı meydana geldi.

Bir rahibin gördüğü rüya üzerine, Antakya’da Aziz Petrus kilisesinde, İsa’nın böğrünü delmiş olan mızrağın bulunması, hıristiyanlann dinî duygularını yükseltti.

Kumandanları Bohemond tarafından ustalıkla yönetilen haçlılar, Kürboğa’nın ordusuna karşı büyük bir başarı kazandılar.

Türkmen gruplan dağıldı.

Kürboğa ordugâhtaki bütün ağırlıklarını düşmana bırakarak kaçtı (1098).

Musul’a döndükten sonra Sultan Berkyaruk ile Sultan Muhammed arasındaki savaşlara katıldı.

Berkyaruk tarafından, Azerbaycan hâkimi âsi Mevdud bin İsmail’e karşı savaşmaya gönderildi.

Bu hareketi, başarı ile yönetirken Hoy civarında hastalanarak öldü.