Kurtuluş Savaşında Yozgat | Kurtuluş Savaşı Tarihi |

Kurtuluş Savaşında Yozgat 30 Ekim 1918 Mondros Mütarekesi günlerinde, Ankara Vilâyeti’ne bağlı bir sancak merkeziydi.

Kurtuluş Savaşı ve Yozgat

Mütareke’den sonra, Yozgat ve çevresini etkileyen olayı İngilizlerin desteğiyle şiddetlerini arttıran ve Karadeniz’de bağımsız bir Pontus Rum Devleti kurmayı amaçlayan ayrılıkçı Rum çetelerinin saldırıları oldu.

Bu saldırılardan, özellikle Akdağmadeni’ne bağlı köyler büyük zarar gördü.

Yozgat, Mütareke günlerinde, merkezi Ankara’da olan 20.Kolordu’nun denetim alanı içindeydi.

Bu kolordunun başında da Mustafa Kemal’in yakın arkadaşlarından ve Kuva-yı Milliye’nin teşkilâtlanmasında önemli katkıları olan Ali Fuat (Cebesoy) Paşa vardı.

Ancak, gerek Yozgat’ın yeni mutasarrıfı Necip Bey, gerekse Ankara Valisi Muhiddin Paşa’nın Kuva-yı Milliye hareketi karşısındaki olumsuz tutumları ve engellemeleri sebebiyle, Sivas Kongresi günlerine kadar Yozgat’ta direnişe ilişkin önemli bir gelişme olmadı.

Muhiddin Paşa’nın 19 Eylülde Kuva-yı Milliye’ce tutuklanması, Necip Bey’in de 20 Ekim 1919’da Heyet-i Temsiliye’nin isteği üzerine görevden alınmasından sonra bu durum değişti.

Anadolu’nun hemen her yanında olduğu gibi, Yozgat’ta da Milli Mücadele’ye yönelik teşkilâtlanmaya gidildi.

Kurulan Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Yozgat şubesinin başına Başçavuşzâde Ahmed Efendi getirildi. Teşkilâtın öbür yönetim kurulu üyeleri arasında Müftü Mehmed Hulusi Efendi.

Çapanoğlu Celâl ve Edip beyler vardı.

Ancak, yönetim kurulunun kendi içinde birbirlikkurduğu söylenemezdi.

Nitekim, yönetim kurulu üyeleri, özellikle de Mehmed Hulusi Efendi ile Celâl ve Edip beyler arasındaki sürtüşme, Milli Mücadele’nin yazgısını etkileyecek ölçüde sonuçlar doğuran Çapanoğlu Ayaklanmasının da sebeplerinden birini meydana getirdi.

1920 yılında, Millî Mücadele’yi en çok uğraştıran olaylardan biri, 8 Haziranda çıkan ve Kuva-yı Milliye’nin o dönemde elinde tuttuğu askeri güçlerin hemen hepsini uğraştıran Çapanoğlu Ayaklanması idi.