Makedonya Savaşları | Tarih Bilgileri |
Makedonya Savaşları Makedonya’da avusturya, alman ve bulgar birlikleriyle müttefiklerin (fransız, İngiliz, yunan, İtalyan ve sırp) çarpıştığı muharebelerin tümüne verilen ad.1918 eylül – ekim aylarında müttefiklerin zaferiyle sonuçlandı.
Müttefiklerin Çanakkale’de yenilgiye uğraması, avusturya – alman kuvvetlerinin Sırbistan’a saldırması ve Bulgaristan’ın savaşa girmesinden (ekim 1915) sonra, Antant kuvvetleri Makedonya’da bir cephe kurarak kumandanlığına general Sarrail’ı getirdi.
Selanik’te karaya çıkan .ilk tümenler (50 000 fransız-ingiliz) önce Sırpların geri çekilmesine yardım etmeyi denediler (ekim-aralık 1915). 750 000 Kişilik bir avusturya – alman -bulgar kuvvetiyle karşılaşan İtilâf devletlerinin kuvvetleri, stratejik bir geri çekilme harekâtına girişerek, savaşa katılmayan yunan ileri karakollarıyle Selânik’i 30 km’den savunan bir cephe kurdular; ama yunan ileri karakollarının ikili oynaması, Sarrail’ı, birlikleri 315 000 kişiyi bulur bulmaz hücuma geçmek zorunda bıraktı.
1916 Yılında, 4 mayıs – 15 haziran arası cephe Ostrovo gölünden Dojran gölüne kadar uzanan yunan – sırp – bulgar sınırlarına kadar genişletildi.
Ama 18 ağustosta alman -bulgar birlikleri Struma ve Florina üzerinden ikili bir saldırıya geçtiler.
18 Eylülde Florina, 19 kasımda Manastır (Bitola) geri alındı.
Cephe yerleşti ve alman dostu Konstantinos I hükümetinin, İtilâf devletlerine zarar vermemesi için gerekli tedbirler alındı (2 aralık).
Ama araçsızlık yüzünden saldırıya son verildi ve Manastır (Bitola) çevresinde girişilen birkaç mevziî hareket (mayıs) dışında 1917 yılı boyunca Makedonya cephesinde hemen hiç çarpışma olmadı.
12 Haziranda Konstantinos’un tahttan feragat etmesi üzerine oğlu Aleksandros ve başbakan Venizelos, açıkça İtilâf devletleri safında yer aldılar.
1916’da itilâf Kuvvetleri başkumandanlığına tayin edilen Sarrail’in yerine, önce Guillaumat (20 aralık), sonra da Franchet-d’Esperey (haziran 1918) getirildi.
Ağustos ayında 667 000’e ulaşan fransız-ingiliz-italyan-yunan-sırp kuvvetleri, Devol’dan Ege denizine kadar dört orduya dağıtıldı; bu arada bir İtalyan kolu Arnavutluk’ta tek başına harekâta girişmişti.
Bu kuvvetin karşısına 450 000 kişilik bir alman-bulgar kuvveti çıkarken, Ferrero italyanlarını da 40 tabur karşıladı. Mackensen, Bükreş’ten bütün cepheye kumanda ediyordu.
Franchet d’Esperey tarafından çok iyi incelenen ve üstün bir şekilde yönetilen İtilâf devletleri saldırısı 11 eylül 1918’de başladı; hedefi Üsküp, Dobro Polje ve Sokol’u alarak, karşı cepheyi sarsmaktı.
Fransız süvarileri Köprülü (Veles) [bugün Titov-Veles] ve üsküp’ü ele geçirirken, ingilizler Bulgaristan’da Kosturino’ya ulaştılar.
29 Eylül’de Bulgaristan ile Selânik mütarekesi imzalandı.
Fransız-sırp kuvvetleri Tuna’yı aşıp (19 ekim) Belgrad’a girdiler (1 kasım).
Bu harekât sırasında, üç fransız-ingiliz tümeni Meriç üzerine yürürken, Türkiye teslim oldu (30 ekim); iki fransız tümeni de Romanya’ya girerek (10 kasım) Mackensen’in kuvvetlerini Erdel Alplerinin gerisine çekilmek zorunda bıraktı; bu kuvvetler orada 4. faslı sipahi alayının bir akını sonunda esir edildiler.
