Makulat Nedir,Ne Demek | Felsefe Bilgileri |

Makulat Nedir,Ne Demek,Genel ilkeler.

Aristoteles kategorilerinin İslâm felsefesindeki karşılığı.

Varlığın genel ve kesin ilkeleri.

Aristoteles felsefesine göre varlığın, genel geçerliği olan on kesin kategorisi vardır.

Bunlar, varlık türlerinin ana ilkeleridir.

İslâm filozofları bunları, mukulât (makuller) adını vererek varlığın tür ve biçimlerine uyguladılar.

Arap dilinde banların başka bir karlılığı da elfaz idi.

Bunlar töz (cevher), nicelik (kemiyet), nitelik (keyfiyet), görelik (nispet), uzam (hayyiz), zaman durum (va’z), etken ve edilgen (fail ve meful) gibi kavramlar altında toplanıldı.

İslâm felsefesinde ve Aristoteles’in eserlerinde, bunların ayrı ve özel tanımlan verdir.

Başlangıçta, yalnız mantığın konusu olan makulât, sonraları İslâm felsefesinin, özellikle metafiziğin bölümlerinden biri olarak değerlendirildi.

İslâm filozofları bu konuda varlıkta birlik (vahdet) görüşünü savunan stoa’cıların (revakıyyun) ve yeni – eflatun’cu felsefe çığırının etkisi altında kaldılar.

Stoa’cılar, makulâtı, konu (mevzu), öz nitelikler (aslî keyfiyetler), geçici derinme (ârızî hareket), görelikler (izafetler) adı altında dörde indirdiler.

İslâm kelâmcıları bunu töz (cevher), ilinek, (araz) gibi ik. kavram altında topladılar.

Sonra buna bir de hayyiz’i (uzayda belli bir yer kaplama) eklediler.

Makulât, islâm düşüncesine göre, eşya için genel geçerliği olan kesin ilkelerdir.

Bütün varlık türleri onlara uyma gereğindedir.

Bazı islâm filozofları, bu konuda Aristoteles’e bağlı kalırsa da, diğer bir kısmı Porphyrios’un etkisi altında Yeni-Eflatun’culuğa yönelirler.

Bu konuda, islâm filozofları, Aristoteles’in görüşlerine, özellikle mantığına dayanarak, birçok açıklama ve yerum kapsayan eserler yazdılar.

El invanüssafa filozofları bunları usul (kökler) adı altında yorumladılar.

Makulât konusunda Farabî, Gazalî ile Aristoteles’ten biraz ayrılır, lbni Rüşd ise ona bağlı kaldı.