Malezya,Coğrafi Özellikleri,Tarihi | Coğrafya Bilgileri |

Malezya Hakkında Ansiklopedik Bilgi,Federasyonu’nun 11 devletinin Singapur, Saravak ve Sabah (eski Kuzey Borneo)’ın birleşmesi ile oluşmuştur.

Singapur 1965 yılında federasyondan ayrılmıştır. Kuzeyde Tayland, güneyde Singapur ve Endonezya ile komşudur.

Ayrıca batıdan Andaman Denizi, doğudan Güney Çin Denizi’ne kıyısı vardır.

Ülke coğrafi yönden Batı Malezya ve Doğu Malezya olmak üzere 2 bölgeye ayrılır.

Bu bölgeler de 10 devlete ayrılır.

Malezya’nın Coğrafi Özellikleri

Güneydoğu Asya sıradağlarının kıtadaki son toprağıdır.

Ekvatora yakın bir enlemde olması ve deniz etkisinin kolayca iç kısma sızması yüzünden, Malezya’nın iklimi, çok sıcak ve yağışlıdır.

Singapur’da sıcaklık ortalaması farkı ancak l,5°C’tır; yağışlar boldur (Perak’ta, 1 500 m yükseltide, 6 350 mm).

Kuzeydoğu musonu doğu yamaca kasım -ocak ayları arasında çoğunlukla sağnak halinde yağmurlar düşürür, sonra kuraklaşır.

Batı yamaçta yağış dönemi (nisan-mayıs ve eylül-ekim arası), Sumatra rüzgârların çoğunu engellediği için bir veya birkaç kurak dönemle kesilir.

Malezya topraklarının beşte dördü, yapraklarını dökmeyen ormanlarla örtülüdür, yamaçların kenarı hemen hiç kesilmeden uzanan mangrovlarla örtülüdür.

Ama XIX. yy.ın ikinci yarısından beri ormanların kesilerek tarla haline getirilmesi ve Malezya’nın bir ulaşım kavşağı olması, ülkede ürünlerinin büyük kısmı ihraç edilen bir tarımı geliştirdi.

1877’den sonra ormanda avrupalıların elinde olan büyük ve küçük tarım işletmeleri kuruldu.

Kuala Lumpur Kauçuk enstitüsünün öğütleriyle gelişen bu işletmeler, Malezya’nın dünyanın başlıca kauçuk üreticileri arasında öne geçmesini sağladı.

Malezya İklimi ve Bitki Örtüsü

Malezya’nın iklimi tropikal iklimdir.

Muson rüzgarlarının etkisiyle de özellikle Ocak ve Mayıs ayları arasındaki sürekli yağışlar, ülkenin nem miktarının % 80 civarına kadar yükselmesine neden olur.

Yıllık yağış ortalaması bölgelere göre büyük farklılık gösterir.

Genelde 2000-2540 mm olan bu oran, Sabah’da 1500-4500 mm, Saravak’da ise 300-400 mm arasında değişir.

Günlük sıcaklık, alçak yerlerde 21 °C ila 32 °C arasında iken, yüksek bölgelerde daha düşükdür.

Başlıca özellikleri sıcaklık, rutubet ve nem olan iklimi sebebiyle, ülkenin % 70’ini kaplayan tropikal ormanları vardır.

Ormanlardaki mevcut 15.000 tür bitkinin 6000 türünü çeşitli ağaç cinsleri meydana getirir.

Bu ağaçlardan bazıları 45 m yüksekliğe kadar büyüyebilir.

Bambu gibi kerestesi makbul ağaçlar ve kauçuk ağaçları ve daha 800’ü aşkın tür orkide yetişir.

Malezya Tarihi

Kazılarda ortaya çıkarılan birçok tarihöncesi yatağının da ortaya koyduğu gibi, Malezya yarımadasına Cilâlı Taş devrinde yerleşildi.

Buddha resimleri ve sanskritçe yazıtlar, yarımadanın IV. yy.da hintlileşmiş olduğunu gösterirse de bu tarihin daha eski olduğu sanılır.

Eskiçağ insanlarının «Altın Khersonos» adını verdikleri, altın ve gümüş yatakları bol olan Malezya, konumu ve coğrafî çizgileri sayesinde uzun süre, Bengal körfezinden Siyam körfezine ve Çin denizine giden tüccarların yararlandığı bir kara geçidi oldu.

Kıyı havzalarında İskenderiyeli coğrafyacı Ptolemaios çağından itibaren (M. ö. II. yy.) kurulmaya başlanan mahalli küçük krallıklar üstüne çin tarihçileri bazı bilgiler verdiler.

Başlıcaları Kedah, Perrak ve Ligor çevresinde gelişen bu devletler, V. yy.a kadar Funan Çinhindi imparatorluğunun, VIII. yy.dan sonra Srivicaya ada krallığının, XIV. yy.dan sonra da Siyam Ayuthia krallığının hâkimiyetini kabul ettiler.

İslâmiyet Malezya’ya XIV. yy.ın ilk yansında girdi.

1402’de Sumatralı Malezyalıların Malakka limanını kurması, liman ticari bakımdan çok büyük rol oynadığı için Malezya tarihinde yeni bir çağ açtı.

Portekizliler Malakka’yı alarak (1511), yüz otuz yıl ellerinde tuttular.

Rakipleri olan Hollandalılar başarısızlıkla sonuçlanan birçok denemeden sonra 1641’de Portekizlilerin ayağını Malakka’dan kaydırdılar.

Hollandalılar Malakka’yı 1795’e kadar ellerinde tuttular; o tarihte Batavia cumhuriyetinin Fransa ile anlaşması, Malakka limanının ve Güneydoğu Asya’daki öbür hollanda sömürgelerinin İngiliz kuvvetleri tarafından işgaline yolaçtı.

Yarımadayı ingilizlere, adaları Hollanda’ya veren, ama Malakka’nın Hollanda’ya geri verilmesini öngören 1814 tarihli Londra antlaşması uyarınca, Malakka’yı Hollandalılar 1818’de yeniden işgal ettiler.

Fakat 1824’te İngiliz işgali altındaki Bangkahulu (Sumatra) sömürgesine karşılık İngiltere’ye bıraktılar.

Malakka, sonradan (1867) Singapur ve Penang ile birlikte Boğazlar hükümetini (Straits Settlements) meydana getirdi; bu arada yarımadadaki Malezya sultanlıkları da İngiliz himayesinde federasyon kurdu (Federated Malay States), ikinci Dünya savaşı sırasında 8 aralık 1941’de Yamasita kumandasında Malezya’ya çıkan japonlar, 14 aralıkta Penang’a vardılar.

11 ocak 1942’de ingilizler (4 tümen) Kuala Lumpur’u boşaltıp adayı kıtaya bağlayan johore setini yıkarak Singapur’a çekildiler.

15 Ocak 1942’de Singapur’u alan Japonlar, 1945 eylülüne kadar ellerinde tuttular.

Kauçuk çiftliklerine ve kalay ocaklarına çinli işçi akını ve ikinci Dünya savaşı sırasındaki japon işgali, Malezya sultanlığında milliyetçiliği güçlendirdi.

1948’de patlak veren ayaklanma güçlükle bastırılabildi.

Ocak 1956 İngiliz – Malezya konferansından sonra, 1967 ağustosunda Malezya’nın, Singapur dışta kalmak üzere, Commonwealth içinde bağımsızlığı ilan edildi.

Negri Sembilan sultanı Tuanku Abdurrahman, Malezya federayonunun ilk kralı oldu (1957). Abdurrahman’ın ölümünden sonra (1960), yerine önce Selangor sultanı Hisammundin Alam, sonra (1961) Perlis sultanı Putra Camalullai geçti.

Singapur’a (iktidarı sosyalisttir) bağımsızlık tanınmasının, yanı başında düşman bir devlet yaratması tehlikesini savuşturmak ve genişletilecek bir federasyonda Singapur’daki çok kalabalık Çinlilerin oylarıyla çoğunluğu kaybetme tehlikesini engellemek için, Malezya federasyonu kralı Putra Camallulai ile başbakanı Tuanku Abdurrahman 1961 kasımında Büyük Britanya ile Borneo’daki İngiliz sömürgelerini de içine alacak bir Büyük Malezya federasyonu kurulmasını öngören bir antlaşma imzaladılar.

Bu antlaşmanın hedefi Borneo sömürgelerindeki hemen hepsi malezyalı elan halkın oyları sayesinde yeni devlette Malezya’nın çoğunluğu muhafaza etmesini sağlamaktı.

Ama bu tasarı birçok iç meseleyle karşılaştı (Singapur komünist hareketinin önemi; kurulması tasarlanan yeni federasyondaki çeşitli arszilerin sosyal ve İktisadi gelişmeleri arasında büyük farklar bulunması; Borneo sömürgelerinde siyasetin çok az gelişmiş olması; özellikle çok küçük ama çok zengin petrol sultanlığı Brunei’de ayrılık hareketlerinin büyük ölçüde gelişmesi).

Bununla birlikte İngiltere (ağustos 1962) ve 10 milyon kişilik bir topluluğa katılmaktan menfaat sağlayacağını uman Singapur (1 eylül 1952) tasarıyı imzaladılar.

31 Ağustos 1963’te bu görüş açısı içinde Singapur’un bağımsızlığı ilân edilirken.

Sabah (Kuzey Borneo) ve Saravak üstündeki İngiliz himayesi de kaldırıldı.

Bunun üzerine Borneo’daki malezya topraklarında hak iddia eden Filipinler ve indonezya’nın isteklerini tanımayan Birleşik Krallık ve ortakları Malaysia federasyonunu kurdular (16 eylül 1963).

Ama 1962 aralığında bir isyan patlak veren Brunei’de ise, endonezya’nın kışkırtmasıyla federasyona katılmadı .