Merkez Efendi Kimdir,Hayatı | Biyografi,Tarih |
Merkez Efendi Kimdir,(Buldan, Denizli 1460 – İstanbul 1552)(Musa bin Mustafa bin Kılıçbey bin Haydar, Ebut Takt de denir), halvetî şeyhi.
Merkez Efendi Hayatı
İlköğrenimini memleketinde yaptıktan sonra İstanbul’a geldi.
Hızır Beyzade Veliyüddin’in veya Veliyüddinoğlu Ahmed Paşanın talebesi olduğu söylenir.
Bir süre sonra Karaman’a gitti ve orada bulunan halveti şeyhlerinden Habibi Karamanî’ye biat etmek istedi.
Fakat Habibi Karamanı ona yalnızca vaızda bulunmasına izin verdi ve Musa’ya Muslihüddin adını taktı.
Merkez Efendi İstanbul’a dönünce Etyemez şeyhinin kızıyla evlendi ve Etyemez zaviyesinde riyazetle meşgul olmaya başladı.
Tezkire-i Halvetiye’ye göre, bir süre sonra gördüğü bir rüyanın tabiri dolayısıyla Sünbül Sinan ile tanıştı ve ona intisap etti.
Çilesini bitirdikten sonra Kovacı Dede diye bilinen Sevindik Dedenin zaviyesine şeyh tayin edildi.
Bir ara Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Manisa’da yaptırdığı imaretin yanındaki zaviyeye Sünbül Sinan’dan bir halife isteyince, Merkez Efendi bu zaviyeye şeyh olarak gönderildi.
Merkez Efendi Manisa’da 4-5 yıl kaldı.
Sünbül Sinan’ın ölümü üzerine İstanbul’a döndü.
Şeyh’inin yerine postnişin oldu.
Zaviyedeki dervişlerin eğitimi yanında Ayasofya ve Fatih camilerinde vaızlar vermeye başladı.
Merkez Efendi bir gün cami ve türbesinin bulunduğu yerde dolaşırken yeraltında akan bir su sesi duyunca buranın kazılmasını müritlerinden istedi.
Kazılan yerde bir akarsu ve havuz bulundu.
Burada bir cami ve hamam yapıldı.
Lûtfi Paşanın hanımı Şah Sultan, Merkezefendi camii ve zaviyesine vakıflar tayin etti; Eyüp semtinde de Merkez Efendi adına bir cami ile zaviye yaptırttı.
Tezkire-i Halvetiye’ye göre Merkez Efendi, Kanuni Sultan Süleyman’ın Korfu seferine (1536) askerin maneviyatını yükseltmek için katıldı.
Menakıp kitapları Merkez Efendiden çok merhametli bir kimse olarak bahseder.
Tefsir sahasında geniş bilgisi vardı.
Cenaze namazını ünlü şeyhülislâm Ebuussud Efendi kıldırdı.
Camiinin yanındaki türbesine gömüldü.
Merkez Efendinin ölümü için Ebussuud Efendi «Dairesin Merkezin nur ide Allah» tarihini düşürdü.