Mezomorto Hüseyin Paşa Kimdir | Biyografi,Osmanlı Tarihi |
Mezomorto Hüseyin Paşa Kimdir Türk kaptanıderyası (öl. Paroş 1701).
Magrıplı olduğu sanılan Hüseyin Paşanın ilk zamanları kesin olarak bilinmemektedir.
Mezomorto Hüseyin Paşa Hayatı
Garp ocaklarına (Cezayir, Tunus, Trablusgarp) bağlıydı İspanyollarla yapılan bir deniz savaşında, çok yara almış, bu yüzden öldü sanılarak bırakılmıştı.
Sonra yaşadığı anlaşıldı.
İtalyanca yarı ölü anlamına gelen Mezomorto sözü bundan dolayı kendisine lakap oldu.
Deyim Türkler arasında Mezemarta biçimine girdi.
Hüseyin Paşa, Akdeniz’de korsan olarak birçok savaşa katıldı.
Birkaç defa da esir düştü.
Sonra Akdeniz’in tanınmış ve korkulur korsanları arasına girdi.
Cezayir’de çok tutunmasını çekemeyen dayı Baba Hasan, onu oradan uzaklaştırmak için Cezayirli korsanların fransız gemi ve sahillerine yaptıkları akınlara karşılık, Cezayir limanına gelen Duquesne kumandasındaki fransız filosuna rehin olarak verdi (1683).
Ceayir’de savaş isteyen denizcilerle barış isteyen halk ve yeniçeriler arasında sürekli çatışmalar vardı.
Rehin olarak verildiği gemideki fransız amilalini kandıran Hüseyin Paşa, tekrar karaya çıktı ve denizcilerle birleşerek dayı Baba Hasan’ı öldürterek onun yerine Cezayir dayısı oldu.
1683 Yılından sonra da Fransızlara karşı savaşları başladı.
Duquesne bir süre Cezayir’i kuşattı, fakat alamadan geri döndü.
1686 Yılında Tunus’ta çıkan iç karışıklık üzerine buradaki halkın çağrısı ile, Tunus işlerine karıştı ve buraya İbrahim Hoca kumandasında bir ordu gönderdi.
Bu sırada Osmanlı devleti, yapılacak Mora seferi için Cezayir beylerbeyi Hüseyin Paşadan yardım istedi.
Bir ara Cezayir beylerbeyliğinden azledildi.
Halkın kendisini tutması üzerine tekrar başa geçti.
İspanyolları Oran’dan atmak için çalıştı.
Daha önce Fransızlarla yaptığı anlaşmanın bozulması üzerine, 1688 tarihinde mareşal d’Estrees kumandasındaki fransız filosunun Cezayir’i topa tutması üzerine Hüseyin Paşa, korsanları ile fransız sahillerini yağma etti ve gemilerini kurdu.
Kaptanıderya Mezomorto Hüseyin Paşa
Bu başarıları üzerine Fransızlar yeniden barış istediler.
1689 Yılında İstanbul hükümeti Cezayir beylerbeyliğine ek olarak onu kaptanıderyalığa getirdi.
Bu haberi götüren ulak daha Cezayir’e varmadan, burada karışıklıklar çıktı.
Yönetimindeki yeniçerilerin başkaldırması üzerine Cezayir’de duramayan Hüseyin Paşa önce Tunus’a sonra da İstanbul’a kaçtı.
Cezayir beylerbeyliğine Hamamcı Mustafa Ağa getirildi.
Mezomorto Hüseyin Paşa Tuna kaptanı oldu (1690).
Vidin’in geri alınması için yapılan savaşta, Tuna nehrinden osmanlı ordusuna yardım etti.
Sonra Karadeniz kaptanı oldu.
1691 ’de mirî kalyonlar kaptanlığı ile Rodos sancağı verildi.
1694 Yılında Venedikliler Sakız adasını ele geçirmişler ve boğazları tehdit ediyorlardı.
Adayı geri almak için Amcazade Hüseyin Paşanın hazırladığı donanmaya mirî kalyonlar kaptanı adı ile katıldı.
1695 Yılında Koyun adaları yakınlarında Venediklilerle yapılan savaşta ustaca manevları ile savaşın kazanılmasına yardım etti.
Birçok venedik gemisini batırdı.
Sakız’ın geri alınmasmdan sonra Amcazade Hüseyin Paşanın Sakız muhafızlığına getirilmesi üzerine Sakız’ı vurmak için gelen venedik donanmasını Midilli adası yakınlarında yendi (1695).
1696 Yılında Mora’da yapılacak harekâtı denizden destekleme görevi kendisine verildi.
Uzun zaman kovaladığı venedik donanmasını İura ve Eğriboz adası arasında yakalayarak yendi.
1697 Tarihinde ise Maîino kumandasındaki venedik donanmasını da Bozcaada yakınlarında yakaladı.
Ayrıca Eğriboz adası karşısındaki Andros adası önlerinde yapılan savaşta Venediklileri tekrar yendi (1697).
1699 Karlofça anlaşmasının imzalanmasından sonra Hüseyin Paşa, Batı Akdenizi korsanlardan temizlemek ve Adalar denizindeki önemli limanları açmak için çalıştı.
Beş yıldan fazla kaptanıderyalık yaptı, sonra azledildi (1701).
Mezomorto Hüseyin Paşa, ıslahatçı bir amiraldi.
Kumandası altına verilen osmanlı donanmasının yetersiz olduğunu bildiği için bu donanmanın düzenlenmesi ve ihtiyaçlarının giderilmesi için çalıştı.
Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşanın emri üzerine yeni bir deniz teşkilâtı kanunu hazırladı.
önceden osmanlı donanmasının ana savaş gemileri olan çektiriler yerine bu kanuna uyularak yelkenle giden gemiler yapıldı.
Ancak Mozomorto Hüseyin Paşa hazırladığı bu kanunun uygulanışını göremeden öldü.