Mihri Belli Kimdir,Hayatı | Biyografi |
Mihri Belli Kimdir,Türk siyaset adamı.(1915-İstanbul).
Kurtuluş Savaşı yıllarında Trakya Direnişi’ni yönetenlerden Urfalı Mahmut Hayrettin Bey’in oğludur.
Mihri Belli Hayatı
Robert Kolej’in ardından ABD’de Mississippi Üniversitesi İktisat Fakültesi’ni bitirdi.
Marksist düşünce ve devrimci eylemle 1936’da iktisat okumaya gittiği Amerika’da tanıştı.
Orada gençlik ve işçi hareketlerine katıldı.
Bir süre Mississippi’de zenci yarıcılar arasında faaliyet gösterdi.
1940’da Türkiye’ye döndü.
TKP ile ilişkiye geçti.
Türkiye o yıllarda tek parti (CHP) yönetimi altındaydı.
2. Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında Alman zaferlerinin etkisi altında kalan CHP, Sovyet dostluğu politikasından ayrılmıştı.
Türkiye’de tek muhalefet partisi gizli Türkiye Komünist Partisi (TKP) idi.
Belli, yurda döner dönmez o sıralarda İstanbul il sekreteri olan ilk okul arkadaşı David Nea aracılığı ile yasa dışı Türkiye Komünist Partisi’yle ilişki kurdu.
TKP saflarında faaliyet göstermeye başladı.
1942 yılı sonlarında TKP’nin Merkez Komite üyeliğine getirildi.
1943-1944 yıllarında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde Ordinaryüs Profesör Fritz Neumark’ın asistanlığını yaptı.
Orada İlerici Gençler Birliği’nin kurucu ve örgütleyicilerinden biri oldu.
1944’de İlerici Gençler Birliği koğuşturmasında tutuklandı, iki yıl hapis ve sürgün cezasına çarptırıldı.
1946’da yurt dışına çıktı. Yunan İç Savaşına gerilla olarak katıldı.
Demokratik Ordu saflarında tabur komutanlığına kadar yükseldi.
Burada Kapetan Kemal olarak anılıyordu.
Çatışmalarda iki kez yaralandı.
Bulgaristan ve Sovyetler Birliği’nde tedavi gördü.
1950’de Türkiye’ye pasaportsuz girmekten ve tabanca bulundurmaktan tutuklandı ve kısa süre hapis yattı.
Serbest bırakıldıktan sonra ertesi yıl, ünlü 1951 TKP tevkifatında tekrar tutuklandı.
Yargılandı ve 7 yıl hapis ve iki yıl dört ay mecburî ikamet cezasına mahkûm edildi.
Mihri Belli ilk kez 1960 larda yasal olarak, kendi adıyla konuşma ve yazma olanağını elde etti. “Türk Solu” ve “Aydınlık Sosyalist Dergi” adlı yayın organlarının yayınlanmasına yardımcı oldu.
Bu dönemde de konuşma ve yazılarından dolayı iki kez tutuklandı, aylarca hapis yattı.
Mihri Belli bu dönemde ünlü Milli Demokratik Devrim (MDD) tezlerini geliştirdi.
Arkadaşlarıyla birlikte kitlesel bir nitelik kazanmaya başlayan gençlik hareketinin Deniz Gezmiş, Mahir Çayan gibi liderleriyle ilişkiye geçti.
MDD kısa süre içinde solcu gençlik hareketi içinde önemli bir etkinlik sağladı ve Türkiye’de, 68 kuşağı gençlik hareketinin devrimci ve Marksist bir nitelik kazanmasında rol oynadı.
Mihri Belli, 12 Mart 1971 muhtırasının ardından yakalanmamak için yurt dışına çıktı.
Bir süre Filistin Kurtuluş Örgütü’nün konuğu oldu.
Ardından Türkiye’ye giriş yaptı.
Ama birkaç ay sonra tekrar yurtdışına çıkarak Batı Avrupa’ya geçti.
Orada bir süre kalarak Yurtsever dergisinin yayınlanmasına yardımcı oldu.
Ecevit’in önderliğindeki CHP’nin en büyük parti olarak çıktığı 1973 seçiminde Türkiye’deydi.
1974 Af Yasasından sonra arkadaşlarıyla birlikte 1975’de Türkiye Emekçi Partisi’ni kurdu.
Parti kurulur kurulmaz Sıkıyönetim Mahkemesi savcılığı harekete geçti Program ve tüzükte Kürt sözcüğünün kaldırılmasını istedi.
Aradan yıllar geçtikten sonra Anayasa Mahkemesi harekete geçti ve Partiyi Kürtlere eşit hakları savunduğu için TEP’i kapattı.
İstanbul’da 1979’da uğradığı silahlı saldınrı sonucunda ağır yaralandı.
Kurucusu olduğu Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Anayasa Mahkemesi’nce kapatıldı ve kurucularının yargılanmasına başlandı.
Bu yargılama sürerken 12 Eylül 1980 harekatından sonra yurtdışına gitti.
1991’de geri döndü.
Mihri Belli Eserleri
Devrimci Hareketemizin Eleştirisi 1961-1971 (1977); TKP’nin Tarihsel Konumu (1978); Solda Birlik İçin (1978); Türkiye Emekçi Partisi Davası (1980).