Mudanya Mütarekesi,Maddeleri,Şartları | Kurtuluş Savaşı |

Mudanya Mütarekesi Nedir,Türk Kurtuluş savaşının sonunda, Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti ile İtilâf devletleri (İngiltere, Fransa, İtalya) arasında imzalanan ve Türk-Yunan savaşına son veren antlaşma (11 ekim 1922).

Türk ordusu İzmir kapılarına dayanınca, itilâf devletleri Çanakkale boğazının Anadolu yakasına asker göndererek, önleyici tedbir almak istedi (11 eylül 1922).

Bu yüzden 12 eylül günü başlayan görüşmeler 23 eylüle kadar sürdü.

İngiltere, İstanbul’un Türklere bırakılmasından yana, ama Trakya’nın terkine, yeni bir savaşı göze alacak kararlılıkla karşıydı.

İngiliz hükümeti, üç devletin Mustafa Kemal Paşayı uyarması ve türk ordusunun Trakya’ya geçirilmemesi kararını almıştı (15 eylül).

İstanbul’daki İngiliz kumandanı general Harrington, Mustafa Kemal Paşayı durumdan haberdar etmediği gibi, silâhlı çatışmaya yol açabilecek sert emirlerden de kaçındı.

Türk ordusu birlikleri Çanakkale’de İngiliz mevzileri önüne kadar gelerek durmuştu.

O günlerde bütün dünyanın dikkati bu noktaya çevriliydi, çünkü İngiltere başbakanı Lloyd George, Reuter ajansı tarafından yayınlanan bildirisinde, İngiliz sömürgeleriyle Fransa, İtalya ve Balkan devletlerini, Türkiye’ye karşı savaşa çağırır bir ifade kullanmıştı.

Bu tutum, İngiltere’deki muhalefet çevreleri de dahil, bütün devletlerin tepkisine yol açtı.

Fransa başbakanı Poincare, general Pelle’ye, Çanakkale’deki fransız askerlerinin yirmi dört saat içinde geri çekilmesi emrini verdi.

İtalya da aynı tutumu benimseyince, Lloyd George yalnız kaldı.

Poincare, türk milletinin, bütün İslâm ülkelerinde takdirle karşılanan uyanış hareketini sempatiyle takip ettiklerini ve bundan böyle Doğu’da barışçı bir tutumu benimseyeceklerini açıkladı.

Fransa’nın bu davranışının, daha sonraki olayların olumlu gelişmesine önemli katkısı olacaktı.

Nitekim Fransa’dan sonra İtalya’nın da direnmesiyle karşılaşan İngiltere, Doğu Trakya meselesinde yumuşadı.

Varılan anlaşma gereğince Franklin-Bouillon,. İzmir’e gönderildi; general Pelle de daha önce İstanbul’dan İzmir’e gelmişti. Fakat bu arada İngiltere, Çanakkale’deki kuvvetlerini gittikçe artırıyordu.

Mustafa Kemal Paşa ile general Pelle arasında, İzmir’de, olumlu bir yönde devam eden görüşmelere, Franklin-Bouillon da katıldı ve Mudanya mütarekesi için uygun ortam hazırlandı.

Mudanya Ateşkes Antlaşması Maddeleri Nelerdir

3 Ekim 1922’de İsmet Paşa, general Harrington (İngiltere), general Charpy (Fransa), general Mombelli (İtalya), Türk – Yunan savaşına son verecek olan mütareke şartlarını görüşmek üzere, Mudanya’da toplandılar.

11 Ekime kadar süren görüşmeler sonunda, Edirne dahil olmak üzere Doğu Trakya’nın Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine teslimine karar vererek, Mudanya mütarekesini imzaladılar.

Mudanya Mütarekesi Şartları

1. Bu mütarekenin imzalandığı tarihten başlamak üzere, türk ve yunan kuvvetleri arasındaki fiilî savaş durumuna son verilecek.

2. Yunan kuvvetleri Trakya’dan hemen çekilmeye başlayacak ve bu çekilme işlemi on beş gün içinde tamamlanacak.

3. Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetinin jandarma birlikleri Trakya’ya geçerek bölgenin asayişini sağlayacaktı. Bu kuvvetlerin sayısı, subaylar dahil olmak üzere 8 000 kişiyi geçmeyecekti.

4. Trakya’nın Yunanlılar tarafından boşaltılması ve türk jandarmasıyla mülkî yönetimin yerleşmesi sırasında meydana gelecek olayları önlemek üzere, burada, müttefik heyetleri ve yedi taburdan meydana gelecek bir işgal kıtası bulunacaktı.

5. Barış antlaşmasının imzalanmasına kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümeti, Trakya’ya askerî birlikler sokmayacak ve orada bir ordu bulundurmayacak.

6. barış antlaşması görüşmelerine en geç bir ay sonra başlanacak.

İtilâf devletleri bu mütareke uyarınca 27 ekim 1922’de Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümetine şu bildiriyi gönderdi: «ingiltere, Fransa ve İtalya hükümetleri Ankara hükümetini Doğu’daki savaşa son verecek bir barış antlaşması imzalanması için, 13 kasımda görüşmeye başlamak üzere çağırmakla şeref duyarlar.

Delegelerin tam yetkili olması, fakat sayıca ikiyi geçmemesi, Ingiltere, Fransa ve İtalya devletleri arasında kararlaştırılmıştır».