Musul,Tarihi | Coğrafya Bilgileri |
Musul,Al-Mavsıl, Irak’ta şehir, idare merkezi, Dicle’nin sağ kıyısında; 570 926 nüf. Arkeoloji müzesi. Suriye ve Irak ile ticarî ilişkiler kuran Musul, Yukarı Mezopotamya’nın başlıca ticaret merkezidir: buğday, dan, susam, pamuk, yün ve deri. Ortaçağda muslin imalatıyla meşhur olan şehir, petrol bulunmasından sonra büyük ölçüde gelişmiştir.
Musul Tarihi
Şehrin kuruluşu hakkında kesin bir bilgi yoktur.
II. yy.da Hıristiyanlığın yayılma alanı içinde kaldı ve Asur ruhanî bölgesinin merkezi oldu.
Halife Ömer zamanında Utbe bin Ferkad tarafından ele geçirildi.
Harseme bin Arfece el-Barikî’nin valiliği zamanında şehre araplar yerleştirildi ve Musul, askerî bir şehir oldu.
VIII. ve IX. yy.da haricî ve kürt istilâlarına uğradı.
X. ve XI. yy.da Hamdanîlerin ve Ukaylîlerin yönetimine geçti.
1095’te Selçuklular tarafından ele geçirildi.
Musul atabeklerinden İmadeddin Zengî selçuklu yönetimine son verdi (1127-1128).
XIII. yy. başında şehir moğol istilâsına uğradı.
XV. yy.ın ilk yıllarında şehir, Akkoyunlu devletinin kurucusu Kara Yülük Osman tarafından ele geçirildi.
Akkoyunlu hâkimiyetine Şah İsmail tarafından son verildi; fakat iran hâkimiyeti de uzun sürmedi.
Şehir Kanunî Sultan Süleyman zamanında Osmanlılar tarafından ele geçirildi (1535) ve Musul 6 sancaktan meydana gelen bir eyaletin merkezi oldu.
Bundan sonra zaman zaman osmanlı – İran mücadelelerine sahne oldu.
Birinci Dünya savaşında İngilizler şehir için tehlikeli olduysa da Musul, savaşın sonuna kadar türk yönetiminde kaldı.
İngiltere ile Fransa arasında Osmanlı devletini bölen antlaşmalar gereğince Musul İngilizlerin payına düştü (1916).
Mondros mütarekesinden sonra ingilizler tarafından işgal edildi (15 kasım 1918).