Narh Sistemi,Amacı,Özellikleri | Osmanlı Tarihi |
Narh Sistemi Nedir,Ne Demek,Osmanlı devleti, mal kalitesinin bozulmasını önlemek için aynı çeşit mallardan kaliteli olanına kalite hakkını tanıdı.
Narh Sisteminin Amacı
Osmanlı devletinde, hem tüketiciye hem üreticiye, narh için yetkililere başvurma hakkı tanınmıştı.
Bunun başlıca sebebi, esnaf arasında rekabeti önlemekti.
Kendi aralarında bu konuda anlaşan esnaf, ortaklaşa kararlarını mahkeme aracılığıyla tescil ettirirdi.
Aynı loncaya bağlı esnaf arasındaki rekabeti önlemek amacıyla taban fiyatlar tespit ettirilirdi.
Narh Sisteminin Özellikleri
Hammadde alışları için konulan narhlar ise, ödenecek en yüksek fiyatı (tavan) gösterirdi.
Osmanlı devleti yönetiminde narh koyma işi normal ve mevsimlik bir faaliyet haline geldi; yiyecek maddelerine kış ve yaz olmak üzere yılda iki defa narh konulurdu.
Devlet, resen de narh tespit edebilirdi.
Narhın tespiti işi adlî makamlara bırakılmıştı.
Osmanlı ülkelerinde narhı koyan ve tescil eden, mahkeme sicillerine yazan kadılardı.
Fakat bu işi yaparken narh koymada hiç bir zaman kendi başlarına hareket edemezler, ihtisap ağasına da (muhtesip) danışırlardı.
Ayrıca, narh takdiri sırasında, şehrin ilerigelenleri, narh konacak malın âmili veya satıcısını temsil eden esnaf loncası ketküdasıyla yiğitbaşılar ve yaşlılar hazır bulunurdu.
Bilgisine güvenilen muhtesiplerin doğrudan doğruya narh tespit ettikleri de olurdu.
Fakat konulan narh günün şartlarına göre tespit edilmemişse, ilgili esnafın kadıya başvurarak tekrar narh isteme hakkı saklı tutulmuştu.
Kadı, meseleyi kendi başına çözümleyemezse Divana baş vururdu.
Divan, anlaşmazlığın çözümünü belirten bir ferman çıkarır ve işlem yapılması için kadıya gönderirdi.