Neolojizm Nedir,Neolojizm Kelimeler | Dil Bilimi |
Neolojizm Nedir,Ne Demektir,Türetme, bileşim, aktarma veya başka yollardan dile yeni sokulan kelime.
Neolojizm Kelimeler
Neolojizm terimi, dilde meydana gelen bütün kelime yeniliklerine (genellikle yeni kelime veya deyimlere, bazen de mevcut kelime veya deyime yüklenen yeni bir anlama) uygulanır.
Bununla birlikte, yenileme kendi kendine oluşmuşsa ve bütünüyle yeni bir gerçeğe bağlıysa (yabancı bir kelime yabancı menşeli bir malı belirttiği veya yeni bir buluşu belirtmek için yeni bir kelime veya özel bir isim yapıldığı zaman), neolojizm söz konusu olamaz.
Tersine, mevcut bir gerçeğe yeni bir kelime uygulandığı zaman yeni bir kelimenin ortaya çıktığı sanılır (yönetimde kullanılan kelime hâzinesi «İktisadî bakımdan zayıf» gibi yeni kavramlara tekabül eden, fakat günlük dilin de tanımlama imkânını sahip olduğu gerçeklere uygulanan terimler benimserse, bu durum gerçekleşir).
Lügat alanındaki yenilikler çeşitli toplumsal olayların ifadesidir.
Bu alandaki yenilikler genellikle bir toplumun medeniyetinde meydana gelen yeniliklere cevap verme ihtiyacından doğar.
Meselâ, günümüzde yönetim ve toplumsal kuramlarla ilgili kelimelerin çoğaldığı görülür.
Eskiden lügat alanındaki yenilikler bir modanın belirtisiydi; meselâ, XIX. yy. sonu ile XX. yy. başında Türkçeye giren fransızca kelimeler yalnız fransız kültürünün osmanlı kültürüne yaptığı etkiyi değil, batı medeniyetine duyulan hayranlığı da belirtir.
Bazen neolojizm, edebiyat dilini sistemli olarak zenginleştirme çabasının da sonucu olabilir.
Dil etkenleri de neolojizmler meydana getirebilir: meselâ, kullanımı veya telaffuzu güç bir kelime yerine kullanım ve telaffuz yönünden güçlük çıkarmayan kelimelerin benimsenmesi.
Neolojizmlerin biçim açısından çeşitli görünümleri vardır
Aktarmalar veya dilin öz kaynaklarından yararlanılarak oluşturulan kelimeler.
Aktarılan kelimeler genellikle uyarlanır: Fransızcadan aktarılan redingot gibi.
Kelimeyi bütünüyle yeniden yaratma ender görülen bir olaydır.
Neolojizmler, bazı kelime hâzinelerinde gelişen az çok olağanüstü oluşumları belirtebilir.
Neolojizm Örnekleri
Meselâ, iş, ticaret, yayım alanında görülen ekstra, dubl, süper sıfatlarıyla tamlanan kelimeler: dubl konsantre, ekstra ekstra zeytinyağı, süper benzin, süper market v.b.