Nijer Nehri,Özellikleri | Coğrafya Bilgileri |
Nijer Nehri,Batı Afrika’nın başlıca Nehri; yaklş. 4 200 km.
Gine sırtında Futa Culon’un güney yamacından doğan Nehir. yer yer çağlayanlarla kesilen birçok ırmağı alır.
Nijer Nehrinin Özellikler
Bu kısımda adı Coliba’dır («büyük ırmak»); Gine’de, Milo’yu (sağ kıyı) ve Tinkisso’yu (sol kıyı) alır; Kuruso ile Bamako arasında sefere elverişli olan ırmak, Bamako’da Sotuba çağlayanlarıyla yer yer kesilir.
Orta yatak, sık sık taşan bir ova yatağıdır; burada Macina adlı bir iç delta ile çevrili gölde yayılır (Debo gölü) ve iki kıyısından başka göllere doğru akar.
Suları Hodh ile Azauad’a doğru süzülür, yatağı ise sahilde Niafunke ile Burem arasında doğuya doğru büyük bir büklüm çizer.
Tosaye (Burem) çağlayanlarının aşağısındaki Aşağı yatak, güneydoğuya yönelir; kumtaşlarına veya güneye doğru tabana gömülür.
Kolları, özellikle İforalar Adrar’ından gelerek soldan katılan kollar (Tilemsi, Dallols), kurumuştur.
Benue ile Lokoja’yı aldıktan sonra (sol kıyı) yatağı büyük bir deltaya bölünür.
Nijer’in rejimi yukarı kesiminde basittir: yağışlı mevsimdeki kabarmalar gittikçe yavaşlayarak aşağıya doğru yayılır, aralık ve ocak aylarında büklüm bölgesine varır. Daha aşağıda, şubat ve marttaki yukarı kesim kabarması, yağışlı mevsimin yol açtığı mahalli kabarmadan öncedir.
Daha Eskiçağda bilinen «Zenciler ırmağı», ancak XVIII. yy.da Bamako’dan başlayarak aşağı kesime doğru inen Mungo Park tarafından keşfedildi.
XIX. yy.da Fransızlar yukarı çığırı, Ingilizler aşağı çığın baştan başa dolaştılar.
Irmakta sefer rejimi 1885’te Berlin kongresinde tespit edildi; ama ağzı ingilizlerin elinde olduğundan yukarı kesimde ırmağın üçte ikisi boyunca uzanan fransız toprakları gereğince değerlendirilemedi.
Biri Dakar’dan Kayes yoluyla Bamako’ya, öteki Yukarı Nijer’den Konakry’ye giden iki demiryolu hattı bu kesikliği ortadan kaldırdı.