Niyaz Ayini Nedir,Mevlevi Niyaz Ayini | Din Bilgileri |
Niyaz Ayini Nedir,Mevlevîlerde, mukabele denen ve Tanrı adlarını anmaya dayanan çalgılı törende hazır bulunanlardan biri, törenin biraz daha uzamasını isterse, bir dilekte (niyazda) bulunur.
Mutrip denen çalgıcıya belli bir para verir.
Bu para, törenin dördüncü bölümü bitmeden, kudümzenbaşı adı verilen görevlinin kudümü üzerine konmak üzere, çevredekilere sezdirmeden gönderilir.
Görevli, parayı görünce (paranın bir çıkın içinde olması gerekir) törenin bittiğini gösteren peşrevi çalmaz.
Neyzenbaşının yaptığı kısa bir segâh taksimiyle «niyaz mukabelesine başlanır.
Bu mukabelede, niyaz âyini denen iki bölümlü şiir, belli bir makamla okunur.
Niyaz âyini için verilen paranın «nezri Mevlânâ» adı verilen dokuz, on sekiz, yirmi yedi, otuz altı gibi dokuz sayısının katlarından biri ölçüsünde olması gerekir (dokuz lira, kırk beş lira v.b.).
Bu para ortanındır. Ya dergâhın ihtiyacı için kullanılır veya orada bulunan canlara eşit ölçüde dağıtılır.
Mevlevîliğin ilk zamanlarında böyle bir âyin yoktu.
Bu törende (âyinde) okunan güftelerin XVIII. yy.dan sonra ortaya çıktığına bakılırsa, törenin sonradan yapılmaya başlandığı anlaşılır.
Niyaz âyini ancak belli bir süre için uzatılabilir.
Bir yürük semai çalınarak kısa bir taksim yapıldıktan sonra biter.