Nizip Savaşı,Nedenleri,Sonuçları | Osmanlı Tarihi |
Nizip Savaşı Nizip’te osmanlı ordusuyla Mısır valisi Mehmed Ali Paşanın kuvvetleri arasında yapılan meydan savaşı (29 haziran 1839).
Kütahya antlaşmasından (1833) sonra osmanlı-mısır ilişkileri düzelmedi.
Mahmud II, Mehmed Ali Paşaya verilen Suriye ve Adana gibi zengin eyaletleri geri almak istiyor, Mehmed Ali Paşa ise hem kazançlarını az buluyor, hem de elde ettiği eyaletlerin bir fermanla elinden alınmasından çekiniyordu.
Mısır’ın Osmanlı devletine ödediği 32 000 keselik yıllık vergi, anlaşmazlık konusuydu.
Osmanlı devleti bu vergiyi az buluyor, Mehmed Ali Paşa da fazla vergi vermek istemiyordu.
1834’te Lübnan’da Mehmed Ali Paşaya karşı bir ayaklanma oldu.
Bu ayaklanma Osmanlı devleti tarafından desteklenerek Suriye ve Lübnan’da Mehmed Ali Paşanın hâkimiyetine son vermek için bir fırsat olarak kabul edildi.
Urfa’ya birlikler gönderildi.
Mısır ordusuna karşı savaşacak bu kuvvetlerin başına Hafız Mehmed Paşa getirildi.
3 Mayıs 1839’da Nizip’e gelen osmanlı ordusunda başta Moltke olmak üzere prusyalı subaylar da vardı.
Bu sırada Mehmed Ali Paşanın oğlu İbrahim Paşa, 80 000 kişilik bir orduyla Halep’te bulunuyordu.
Osmanlı ordusuna saldırma emri alan İbrahim Paşa, Halep’ten hareket ederek Nizip ile Birecik arasındaki ovaya geldi.
Bu sırada osmanlı ordusu mısır ordusundan daha iyi durumdaydı.
28 Haziran cuma günü Moltke bu durumdan yararlanmak için mısır ordusuna saldırılmasını teklif etti.
Orduda bulunan din adamları cuma günü savaşmanın Müslümanlığa aykırı olduğunu söyleyerek bu teklifin reddini sağladılar.
Ertesi gün Moltke bir gece baskını yapılmasını teklif etti.
Din adamları gene işe karışarak gece baskınının haydutların işi olduğunu, padişah askerine yakışmayacağını söylediler.
Bu sırada mısır ordusunun durumu düzeldi.
Moltke geri çekilmeyi teklif etti.
Din adamları savaştan kaçmanın padişah askerine yakışmayacağını söyleyerek buna da engel oldular.
29 Haziran 1834’te İbrahim Paşa, her biri 12 taburdan kurulu üç kol halinde saldırıya geçti.
Çok şiddetli savaşlar sonunda osmanlı ordusu bozuldu.
Maraş, Kumkale, Behisni üstünden Malatya’ya çekildi.