Orpheus ve Eurydice Hikayesi | Yunan Mitolojisi |
Orpheus ve Eurydice Hikayesi, Orpheus ve eurydice mitoloji, Orpheus’un Hikayesi ,Orpheus – Mitoloji ,Orpheus Kimdir Yun. mit. Trakya efsanelerinin müzikçi şairi.
Şiiri ile bütün yaratıkların efendisi oldu; hayvanları, bitkileri, hattâ taşları bile büyülüyordu; öyle ki, babasının Apollon olduğu bile söyleniyordu.
Orpheus ve Eurydice Hikayesi
Karısı Eurydike’nin ölümü üzerine, onsuz yaşayamayacağını anlayarak cehenneme gidip kansını geri istedi, Hades de buna razı oldu.
Fakat, cehennem tanrısının yasağına rağmen, dönüş yolunda geriye dönüp baktığı için Eurydıke’yi ebediyen kaybetti.
(Bu, yaratıcı hayalgücü olmadan yaşayamayan ve eseriyle bütün insanlara yasak edilmiş sırları bulabilen şairin efsanesidir.)
Orpheus kimine göre Zeus’un yıldırımı ile ölmüş, kimine göre de Mainas’lar tarafından parçalanmıştır.
Bir efsaneye göre de denize düşen başı, dalgaların sürüklemesiyle ta Midilli’ye (Lesbos) kadar gitmiş ve orada çeşitli kehanette bulunmuştur.
Lir’i, kehanet ve büyü âyinlerini Orpheus’un icat ettiğine inanılırdı.
Orpheus efsanesini canlandıran sahneler Delphoi’li Polygnotos’un bir freskinde ve Philostratos’un tasvir ettiği bir resimde yer almıştı.
M.ö. V. yy.dan itibaren yunan vazolarında (çift kulplu münih vazosu), bir pompeii freskinde, blanzy (Laon) ve Palermo mozaiklerinde ve M.ö. V. yy. sonlanndan kalma güzel bir yunan kabartmasında bu sahneler görülür.
Hermes, Orpheus ve Eurydike’yi tasvir eden bu kabartma, günümüzde Uç kopyasıyla (Napoli, Louvre ve Roma [Albani villası) bilinir.
Orpheus, ön hıristiyan sanatında, İsa’nın müjdecisidir (Aziz Calistus’un yeraltı mezanyla Domitillius’un mezarındaki fresklerinde ve birçok taş mezar kabartmasında).
Daha sonraları, Orpheus’un hayatı, Christine de Pisan’ın (Brüksel) bir bourgogne elyazmasındaki minyatürlerle, Man-tegna’nın Mantova şatosu tavanındaki resimlerine ilham kaynağı oldu.
Orpheus ile Eurydlke, Poussin’in (Louvre), Peruzzi’nin (Famesina) ve Delacroix’nın tablolannda, Orpheus Cehennemde Signorelli’nin (Orvieto katedrali), Genç Bruegel’in (Floransa), Tintoretto’nun (Modena), Rubens’in (Potsdam, Madrid), R. Savery’nin (Viyana), Fr. Perrier’nin (Louvre) eserlerinde, Orpheus Eurydlke’yi Cehennemden Çıkarırken te-ma’sı L. Carracci’nin (Bologna). Carducci’nin (Escorial), Tiepolo’nun (Venedik, Sandi sarayı), Corot’nun (özel koleksiyon) resimlerinde, Trakyalı Kadınlar Tarafından öldürülen Orpheus ise Dürer’de (desen, Naumburg) ve R. Savery’de (Viyana) görülür.
Fakat en çok tasvir edilen sahne Lir’i ile Hayvanları Büyüleyen Orpheus’tur: Glovanni Bellini (Washington), L. Bassano (Verona), A. Vaccaro (Napoli, Besançon), Kadife Bruegel (Madrid), R. Savery (La Haye, Londra), Cuyp (Desseau) ve Potter (Amsterdam).
Aynca Pierre de Franqueville’in (Louvre) heykeliyle, Delacroix’nın insanlara Barış Sanatlarını öğreten Orpheus u da sayılabilir (Chambre des Deputes, Paris).
Bu temayı birçok opera bestecisi işlemiştir.
1600’de Floransa’da Peri, sonra Caccini, Eurydike adı altında, Orpheus efsanesi üstüne bir pastoralin müziğini yazdılar.
Monteverdi’nin 1507’de Mantova’da temsil edilen Orfeo’su, yepyeni recitativo’ları, korolan ve balelerinin ritmiyle ilk kusursuz opera sayılır.
Ayrıca Luigi Rossi (Paris 1690), Sartorio (Venedik, 1672), Louis Lully (Paris 1690), Keiser (Hamburg, 1702), Ch. Graun (Berlin, 1752), İtalyan arya formülünü sadeliğe kavuşturan Gluck Guglielmi (Londra 1770), J. Ch. Bach (Londra), Bertoni (Venedik, 1789), Canna-bich (Münih, 1800), Winter (korolu bale, Londra, 1805), Kanne (Viyana, 1810), B. Godard (Paris, 1887), R. Ducasse (Vergilius’un Georgica’sı üstüne, Paris, 1901-1926), Malipiero (Orfeide trilojisi 1918-1921), Darius Milhaud da (opera minute: Orpheus’un Mutsuzlukları, Paris 1927) sayılabilir.
Bunlara Offenbach’m (Paris 1858-1874) yazdığı cin peri oyunu şekline sokulmuş bir mitolojik parodiyi de (Orpheus Cehennemde eklemek gerekir.